કૃષિ પર ભારત-જર્મની સંયુક્ત કાર્યકારી જૂથ (JWG) ની 8મી બેઠક 19 માર્ચ 2025 ના રોજ રાષ્ટ્રીય કૃષિ વિજ્ઞાન સંકુલ, પુસા, નવી દિલ્હી ખાતે યોજાઈ હતી. આ બેઠકની સહ-અધ્યક્ષતા પશુપાલન અને ડેરી વિભાગના સચિવ શ્રીમતી અલકા ઉપાધ્યાય અને જર્મન ફેડરલ મિનિસ્ટ્રી ઓફ ફૂડ એન્ડ એગ્રીકલ્ચર (BMEL) ના રાજ્ય સચિવ શ્રીમતી સિલ્વિયા બેન્ડર દ્વારા કરવામાં આવી હતી. બેઠકમાં ડિજિટલ કૃષિ, બીજ ક્ષેત્ર, યાંત્રિકીકરણ અને ટેકનોલોજી, બાગાયત ક્ષેત્ર, પશુપાલન અને મત્સ્યઉદ્યોગ ક્ષેત્રોમાં સહયોગ અંગે વિગતવાર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.
પોતાના સ્વાગત પ્રવચનમાં, શ્રીમતી ઉપાધ્યાયે ભારત અને જર્મની વચ્ચેના મજબૂત સંબંધો પર ભાર મૂક્યો અને 2011 થી આંતર-સરકારી પરામર્શ (IGC) દ્વારા વિકસિત વૈશ્વિક મુદ્દાઓ પર મજબૂત સહયોગ અને વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી પર પ્રકાશ પાડ્યો. તેમણે કૃષિ ક્ષેત્રમાં, ખાસ કરીને ડિજિટલ ટેકનોલોજીમાં સહકારના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો અને બંને દેશો વચ્ચેના પ્રભાવશાળી કૃષિ વેપારની નોંધ લીધી. તેમણે કૃષિ-પર્યાવરણ અને બીજ ઉત્પાદનમાં ચાલી રહેલા સહયોગની નોંધ લીધી અને સંબંધોને વધુ મજબૂત બનાવવા અને કૃષિ સહયોગ માટે નવા માર્ગો શોધવાની ભારતની પ્રતિબદ્ધતા વ્યક્ત કરી.
શ્રીમતી સિલ્વિયા બેન્ડરે ભારત સાથેની તેમની ભાગીદારીની પ્રશંસા કરી અને દ્વિપક્ષીય સંબંધોને મજબૂત બનાવવા માટે, ખાસ કરીને કૃષિ અને સંલગ્ન ક્ષેત્રોમાં, તેમની સહિયારી પ્રતિબદ્ધતા વ્યક્ત કરી. તેમણે બંને દેશો સામેના સામાન્ય પડકારોનો સ્વીકાર કર્યો અને નવીન ઉકેલો શોધવા માટે સાથે મળીને કામ કરવાના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો. તેમણે કૃષિ ક્ષેત્રમાં સહયોગ વધારવા માટે પોતાના અનુભવો અને વિચારો શેર કરવાની તૈયારીનો પણ પુનરોચ્ચાર કર્યો.
શ્રી અજિત કુમાર સાહુએ ભારતની કૃષિ સિદ્ધિઓનો વિગતવાર અહેવાલ રજૂ કર્યો હતો જેમાં સ્થાનિક અને વૈશ્વિક ખાદ્ય સુરક્ષામાં તેની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો. તેમણે ડિજિટલ કૃષિ મિશન, લખપતિ દીદી કાર્યક્રમ, કૃષિ સખી અને ખેડૂત ઉત્પાદક સંગઠનો (FPO) દ્વારા ખેડૂતોને સશક્ત બનાવવાના પ્રયાસો સહિત સરકારની પહેલો પર પ્રકાશ પાડ્યો. શ્રી સાહુએ કુદરતી અને ઓર્ગેનિક ખેતી, પાક વીમો, e-NAM અને AgriSure જેવા કાર્યક્રમો વિશે પણ વિગતવાર વાત કરી જેનો ઉદ્દેશ્ય કૃષિ ક્ષેત્રને આગળ વધારવા અને ગ્રામીણ વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.
સહકારના ક્ષેત્રોની ચર્ચા કરતી વખતે, ડૉ. પ્રમોદ મહેરેડાએ ડિજિટલ કૃષિની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા પર પ્રકાશ પાડ્યો અને જીવાત અને રોગ વ્યવસ્થાપન માટે ડિજિટલ તકનીકોનો ઉપયોગ કરીને શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓના આદાનપ્રદાનના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો.
આ બેઠકમાં સહયોગના મુખ્ય ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું જેમાં કૃત્રિમ બુદ્ધિમત્તા, કૃષિમાં ડિજિટલાઇઝેશન, યાંત્રિકીકરણ, બીજ ક્ષેત્ર, બાગાયત, પશુપાલન અને મત્સ્યઉદ્યોગનો સમાવેશ થાય છે.
જર્મન પ્રતિનિધિમંડળમાં BMEL, તેના ગૌણ અધિકારીઓ અને વિવિધ સંસ્થાઓના પ્રતિનિધિઓ શામેલ હતા. ભારત તરફથી, કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ વિભાગ (બાગાયત, કુદરતી સંસાધન વ્યવસ્થાપન અને યાંત્રિકીકરણ) ના સંયુક્ત સચિવો, પશુપાલન અને ડેરી વિભાગ, મત્સ્યઉદ્યોગ વિભાગ, ખાદ્ય પ્રક્રિયા ઉદ્યોગ મંત્રાલય અને ભારતીય ખાદ્ય સુરક્ષા અને માનક સત્તામંડળ (FSSAI) ના પ્રતિનિધિઓ બેઠકમાં હાજર રહ્યા હતા.
