આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ બેરલ દીઠ $ 93ને પાર કરી ગયા છે. છેલ્લા સાત વર્ષમાં ક્રૂડની આ સૌથી વધુ કિંમત છે. માંગ કરતાં નીચા વૈશ્વિક પુરવઠા, રશિયા અને પશ્ચિમ વચ્ચે વધતા તણાવ અને યુએસમાં પ્રતિકૂળ હવામાનને કારણે ક્રૂડના ભાવમાં સતત વધારો થયો હતો. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે મજબૂત માંગને જોતા ક્રૂડની કિંમત ટૂંક સમયમાં પ્રતિ બેરલ $100 સુધી પહોંચી શકે છે. માત્ર આ વર્ષે તેની કિંમતમાં લગભગ 20 ટકાનો વધારો થયો છે. સવાલ એ છે કે જો ક્રૂડની કિંમત સતત વધતી રહેશે તો તેની તમારા પર શું અસર થશે?
મોંઘા ક્રૂડના કારણે ભારતમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ વધી શકે છે. તેનાથી ઈંધણ પરનો તમારો ખર્ચ વધશે. જો કે છેલ્લા 69 દિવસથી સરકારે પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી. જો કે, આગામી દિવસોમાં તેની કિંમત વધી શકે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે પાંચ રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીને કારણે પેટ્રોલિયમ કંપનીઓ હજુ કિંમતોમાં વધારો કરી રહી નથી. આ રાજ્યોમાં વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામો 10 માર્ચે આવશે. આ પછી પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ વધી શકે છે.
મોંઘવારી વધી શકે છે
મોંઘા પેટ્રોલ અને ડીઝલ તમારા ઈંધણ ખર્ચમાં વધારો કરશે એટલું જ નહીં, તે મોંઘવારી પણ વધારશે. ખાસ કરીને ડીઝલનો ઉપયોગ માલવાહક પરિવહન માટે થાય છે. જેના કારણે ડીઝલ મોંઘું થવા પર ટ્રાન્સપોર્ટ કંપનીઓ માલ ભાડામાં વધારો કરે છે. આનાથી ફળો અને શાકભાજી સહિત મોટાભાગની વસ્તુઓના ભાવમાં વધારો થાય છે. દેશમાં પહેલેથી જ મોંઘવારી વધી રહી છે. ડિસેમ્બરમાં છૂટક ફુગાવો વધીને 5.59 ટકા થયો હતો. આ પાંચ મહિનામાં સૌથી વધુ છે.
ડોલર સામે રૂપિયા પર દબાણ
ભારત તેની જરૂરિયાતના લગભગ 80 ટકા પેટ્રોલિયમની આયાત કરે છે. પેટ્રોલિયમની આયાત પર મોટી રકમ ખર્ચવામાં આવે છે. સરકારને પેટ્રોલિયમની કિંમત મોટાભાગે ડોલરમાં ચૂકવવી પડે છે. તેથી દેશના પેટ્રોલ બિલમાં વધારાની અસર રૂપિયા પર પણ પડે છે. ડોલરની વધુ માંગ રૂપિયા પર દબાણ લાવે છે. ડોલર સામે રૂપિયો સતત નબળો પડી રહ્યો છે. સોમવારે તે 74.73 ના સ્તરે હતો. ગયા વર્ષે 7 ફેબ્રુઆરીએ તે 72.78 ના સ્તરે હતો. આ રીતે, તે એક વર્ષમાં 2 રૂપિયાથી વધુ નબળો પડ્યો છે.
નવેમ્બરમાં સરકારે ટેક્સમાં ઘટાડો કર્યો હતો
દેશના મોટાભાગના શહેરોમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલની કિંમત 100 રૂપિયા પ્રતિ લીટર સુધી પહોંચી ગઈ છે. સોમવારે મુંબઈમાં પેટ્રોલની કિંમત 109.98 રૂપિયા પ્રતિ લીટર હતી. ત્યાં ડીઝલની કિંમત 94.14 રૂપિયા પ્રતિ લીટર હતી. દિલ્હીમાં પેટ્રોલ 95.41 રૂપિયા અને ડીઝલ 86.67 રૂપિયા પ્રતિ લિટર હતું. બિહાર, બંગાળ, મધ્યપ્રદેશ સહિત મોટાભાગના રાજ્યોમાં પેટ્રોલની કિંમત 100 રૂપિયા પ્રતિ લીટર છે.
ગત નવેમ્બરમાં સરકારે લોકોને મોંઘા પેટ્રોલ અને ડીઝલમાંથી રાહત આપવા માટે એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાં ઘટાડો કર્યો હતો. એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાં પેટ્રોલ પર પ્રતિ લીટર 5 રૂપિયા અને ડીઝલ પર 10 રૂપિયા પ્રતિ લીટરનો ઘટાડો કરવામાં આવ્યો છે. ત્યારપછી દિલ્હી સહિત ઘણા રાજ્યોએ પણ પોતપોતાના રાજ્યોમાં વેટમાં ઘટાડો કર્યો હતો. ત્યારથી, ઓઇલ માર્કેટિંગ કંપનીઓએ પેટ્રોલ અને ડીઝલના છૂટક ભાવમાં વધારો કર્યો નથી. જો સરકારે પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર ટેક્સ ન ઘટાડ્યો હોત તો કેટલાક રાજ્યોમાં પેટ્રોલની કિંમત 125 રૂપિયા પ્રતિ લીટર થઈ ગઈ હોત.