નવી દિલ્હી: ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન (ITR) ફાઈલ કરવાનો છેલ્લો મહિનો જુલાઈ છે. તેની છેલ્લી તારીખ 31 જુલાઈ, 2023 છે. આંકડા મુજબ, અત્યાર સુધીમાં 1 કરોડથી વધુ ITR ફાઈલ કરવામાં આવ્યા છે.
જો તમે પણ પ્રામાણિક કરદાતાની શ્રેણીમાં આવો છો અને તમારે ITR ફાઈલ કરવાની છે, તો તમારે કેટલીક મહત્વપૂર્ણ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ જે આજે અમે તમને જણાવી રહ્યા છીએ.
જ્યારે પણ તમે ITR ફાઇલ કરવા જશો ત્યારે તમને વિવિધ ITR ફોર્મ્સ મળશે. અહીં તમારે ધ્યાન આપવું પડશે કે તમે યોગ્ય ફોર્મ પસંદ કરો છો. સાત પ્રકારના ITR ફોર્મ છે.
ITR ફોર્મ 1 એ લોકો માટે છે જેમની આવક 50 લાખ રૂપિયા સુધી છે. આ રૂ. 50 લાખમાં પગાર, ઘરની મિલકત અને અન્ય સ્ત્રોતોની આવક (વ્યાજ વગેરે)નો સમાવેશ થાય છે.
ITR ફોર્મ 2 એ લોકો દ્વારા ફાઇલ કરવામાં આવે છે જેમની પાસે રહેણાંક મિલકતમાંથી આવક હોય અને જેમની આવક 50 લાખ રૂપિયાથી વધુ હોય.
ITR ફોર્મ 3 વ્યાવસાયિકો દ્વારા ફાઇલ કરવામાં આવે છે.
ITR ફોર્મ 4 વ્યક્તિઓ, હિંદુ અવિભાજિત પરિવારો (HUF) અને પેઢીઓ દ્વારા ફાઇલ કરી શકાય છે જેમની કુલ આવક રૂ. 50 લાખ સુધીની છે અને જેમની આવક વ્યવસાય અને વ્યવસાયમાંથી છે.
ITR-5 અને ITR-6 LLP અને વ્યવસાયો દ્વારા ફાઇલ કરવામાં આવે છે.
ITR-7 એ કરદાતાઓ માટે છે જેમાં એવી કંપનીઓનો સમાવેશ થાય છે કે જે ચેરિટેબલ અથવા ધાર્મિક ટ્રસ્ટ, રાજકીય પક્ષ, સંશોધન સંગઠન, સમાચાર એજન્સી અથવા એક્ટમાં ઉલ્લેખિત સમાન સંસ્થા છે.
તમારી સંપત્તિ જાહેર કરો
સરકારે વ્યક્તિગત કરદાતાઓ માટે તેમના ITRમાં અમુક સંપત્તિઓ જાહેર કરવી ફરજિયાત બનાવી છે. તમારી માલિકીની જમીન અને મકાન જેવી સ્થાવર સંપત્તિ માટે, તમારે સંપત્તિનું વર્ણન, તેનું સરનામું અને આવી સંપત્તિની કિંમત પ્રદાન કરવાની જરૂર છે.
જો તમે તમારી આવકના તમામ સ્ત્રોતો વિશે માહિતી આપતા નથી, તો આવકવેરા વિભાગ તેને IT કાયદાનું ઉલ્લંઘન ગણી શકે છે અને તમને નોટિસ મોકલી શકે છે.
મોટાભાગની વ્યક્તિઓ પાસે પગાર સિવાયની આવકના અનેક સ્ત્રોત હોય છે, જેમ કે બેંક સેવિંગ્સ એકાઉન્ટ, ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ (FD), વીમો અને PPF જેવી અન્ય બચત યોજનાઓ પર મેળવેલ વ્યાજ. તમારે આવી બધી આવકની જાણ કરવી પડશે, પછી ભલે તે કરમુક્ત હોય.
આપણામાંના ઘણા IT વિભાગ સાથે TDS (ટેક્સ ડિડક્ટેડ એટ સોર્સ)ની ફોર્મ-26AS ક્રેડિટની ચકાસણી કર્યા વિના રિટર્ન ફાઇલ કરે છે.
જો તમારા એમ્પ્લોયર અથવા અન્ય કોઈ વ્યક્તિ કે જેમણે TDS કપાત કર્યો છે તે તેને IT વિભાગમાં જમા કરાવતો નથી અથવા તમારા PANને યોગ્ય રીતે ક્વોટ કરવામાં નિષ્ફળ જાય છે, તો રકમ ફોર્મ-26AS માં દેખાશે નહીં, જેનાથી ડિફોલ્ટ થશે.
તેથી તપાસો કે TDS કાપવામાં આવેલ ક્રેડિટ ફોર્મ-26AS માં ઉલ્લેખિત છે. જો કોઈ મેળ ખાતું નથી, તો તેને સુધારવા માટે સમયસર પગલાં લો.
આપણામાંના ઘણાને લાગે છે કે એમ્પ્લોઇઝ પ્રોવિડન્ટ ફંડ (EPF) માં એમ્પ્લોયરનું યોગદાન કલમ 80C લાભોનો દાવો કરવા માટે શામેલ હોવું જોઈએ જે ખોટું છે.
એ જ રીતે, હોમ લોન પર ચૂકવવામાં આવેલી મૂળ રકમ જ કલમ 80C માટે પાત્ર છે. ખોટી વસ્તુઓ પર અન્ય ઘણી કપાતનો દાવો કરવામાં આવે છે જેના કારણે તેને નામંજૂર કરવામાં આવે છે.
