કેન્દ્ર સરકારે સોમવારે ફરી એકવાર વિન્ડફોલ ટેક્સમાં ફેરફારની જાહેરાત કરી છે. આ મામલે નોટિફિકેશન બહાર પાડીને સરકારે પેટ્રોલિયમ ક્રૂડ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ 2300 રૂપિયા પ્રતિ ટનથી ઘટાડીને 1700 રૂપિયા પ્રતિ ટન કરી દીધો છે. આ નવા દર મંગળવાર, 16 જાન્યુઆરી, 2024થી અમલમાં આવ્યા છે. અગાઉ, 2 જાન્યુઆરીએ યોજાયેલી સમીક્ષા બેઠકમાં, સ્થાનિક સ્તરે ઉત્પાદિત કાચા તેલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ 1,300 રૂપિયા પ્રતિ ટનથી વધારીને 2,300 રૂપિયા પ્રતિ ટન કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો.
છેલ્લી સમીક્ષા બેઠકમાં સરકારે પેટ્રોલિયમ ક્રૂડ પર પ્રતિ ટન રૂ. 2,300ના દરે વિન્ડફોલ ટેક્સ વસૂલવાનો નિર્ણય લીધો હતો. આવી સ્થિતિમાં સોમવારે તેમાં પ્રતિ ટન 600 રૂપિયાનો ઘટાડો થતાં તે 1700 રૂપિયા પ્રતિ ટન થઈ ગયો હતો. આ ટેક્સ સ્પેશિયલ એડિશનલ એક્સાઈઝ ડ્યુટી (SAED)ના રૂપમાં લેવામાં આવે છે.
વિન્ડફોલ ટેક્સમાં ફેરફાર બાદ પણ તેની અસર પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ પર જોવા મળે તેવી શક્યતા નથી. અમે આ એટલા માટે કહી રહ્યા છીએ કારણ કે આ તેલ કંપનીઓના નફા પર ટેક્સ છે. આવા સંજોગોમાં જનતાને તેનો લાભ મળતો હોય તેવું હાલ જણાતું નથી. જોકે, આઉટગોઇંગ ક્રૂડ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ ઘટાડીને સરકારે ઓઇલ માર્કેટિંગ કંપનીઓને મોટી રાહત આપી છે.
દેશમાં ક્રૂડ ઓઈલની નિકાસ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ અને એક્સપોર્ટ ટેક્સના દર કેન્દ્ર સરકાર નક્કી કરે છે. આ માટે સરકાર દ્વારા દર 15 દિવસે સમીક્ષા બેઠક યોજવામાં આવે છે. છેલ્લા બે સપ્તાહમાં ક્રૂડ ઓઈલના ભાવને ધ્યાનમાં લઈને સરકાર ક્રૂડ ઓઈલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ નક્કી કરે છે. તે સૌપ્રથમ જુલાઈ 2022 માં લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું. ત્યારથી, દર 15 દિવસે, કેન્દ્ર સરકાર પેટ્રોલ, ડીઝલ અને એવિએશન ટર્બાઇન ઇંધણ પરના વિન્ડફોલ ટેક્સની સમીક્ષા કરે છે અને નવા દરો નક્કી કરે છે.
2 જાન્યુઆરીએ યોજાયેલી સમીક્ષા બેઠકમાં સરકારે જેટ ફ્યુઅલ એટલે કે એવિએશન ટર્બાઇન ફ્યુઅલ પર ટેક્સ ઘટાડવાનો નિર્ણય લીધો હતો અને તેને 0.50 રૂપિયા પ્રતિ લિટરથી ઘટાડીને શૂન્ય કરી દીધો હતો. અગાઉ, 19 ડિસેમ્બરે યોજાયેલી સમીક્ષા બેઠકમાં, ATF પરનો ટેક્સ પ્રતિ લિટર 1 રૂપિયાથી ઘટાડીને 0.50 રૂપિયા કરવામાં આવ્યો હતો.
