ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) (MPC મીટિંગ પરિણામો) ની નાણાકીય નીતિ સમિતિની બેઠકના પરિણામો જાહેર કરવામાં આવ્યા છે. બેઠકમાં લેવાયેલા નિર્ણયોની માહિતી આપતા રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે કહ્યું કે આ વખતે પણ રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી, એટલે કે આ દરોને 6.5 ટકા પર યથાવત રાખવામાં આવ્યા છે. આનો અર્થ એ છે કે તમારી EMIમાં કોઈ ફેરફાર થશે નહીં. બેઠકમાં હાજર છમાંથી પાંચ સભ્યો રેપો રેટ યથાવત રાખવાની તરફેણમાં હતા.
રેપો રેટ ફેબ્રુઆરી 2023 થી યથાવત રહેશે
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ ગયા વર્ષે 8 ફેબ્રુઆરી, 2023 ના રોજ રેપો રેટમાં છેલ્લે વધારો કર્યો હતો. ત્યારબાદ આરબીઆઈએ તેમાં 25 બેસિસ પોઈન્ટ અથવા 0.25 ટકાનો વધારો કરીને 6.5 ટકા કર્યો હતો. ત્યારથી, આ દર સતત છ એમપીસી મીટિંગમાં યથાવત રાખવામાં આવ્યા છે અને આ વખતે પણ પહેલાથી જ એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવી હતી કે તેમાં કોઈ ફેરફાર થશે નહીં. રેપો રેટની સાથે, રિઝર્વ બેંકે રિવર્સ રેપો રેટને 3.35% પર સ્થિર રહ્યો છે. MSF દર અને બેંક દર 6.75% પર રહે છે. જ્યારે, SDF દર 6.25% પર સ્થિર છે.
જીડીપી વૃદ્ધિ 7% રહેવાની ધારણા
રેપો રેટને સ્થિર રાખવાની જાહેરાતની સાથે RBI ગવર્નર શક્તિદાસ કાંતે મોંઘવારી અંગે જણાવ્યું હતું કે મોનેટરી પોલિસી કમિટી ખાદ્ય ચીજોની કિંમતો (ફૂડ ઈન્ફ્લેશન) પર નજર રાખી રહી છે. મોંઘવારીમાં મંદી છે. આ જોતાં MPCની બેઠકમાં ફુગાવાનો લક્ષ્યાંક 4 ટકા જાળવવામાં આવ્યો છે. GDP વૃદ્ધિ અંગે શક્તિકાંત દાસે જણાવ્યું હતું કે FY24માં ભારતનો વાસ્તવિક GDP વૃદ્ધિનો અંદાજ 7 ટકાથી ઉપર રાખવામાં આવ્યો છે. અગાઉના અંદાજમાં પણ રિઝર્વ બેન્કે તેને 7.3 ટકા પર રાખ્યો હતો. આ સાથે તેમણે કહ્યું કે ગ્રામીણ ક્ષેત્રમાં માંગ સતત મજબૂત બતાવી રહી છે.
FY25 માટે છૂટક ફુગાવાનો દર 4.5% હોવાનો અંદાજ છે. જ્યારે FY24 માટે છૂટક ફુગાવાનો અંદાજ 5.4% પર જાળવવામાં આવ્યો છે. આ સિવાય આરબીઆઈએ નાણાકીય વર્ષ 2025 ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળા માટે જીડીપી વૃદ્ધિનો અંદાજ 6.7 થી વધારીને 7.2% કર્યો છે. જ્યારે બીજા ક્વાર્ટરમાં જીડીપીનો અંદાજ 6.5% થી વધારીને 6.8% કરવામાં આવ્યો છે. ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં તેને 6.4% થી વધારીને 7% અને ચોથા ક્વાર્ટરમાં 6.9% કરવામાં આવ્યો છે.
આ રીતે રેપો રેટ EMIને અસર કરે છે.
રેપો રેટ એ દર છે કે જેના પર દેશની મધ્યસ્થ બેંક ભંડોળની અછતના કિસ્સામાં વ્યાપારી બેંકોને નાણાં ધિરાણ આપે છે. રેપો રેટનો ઉપયોગ મોનેટરી ઓથોરિટી દ્વારા ફુગાવાને નિયંત્રિત કરવા માટે કરવામાં આવે છે. હકીકતમાં, રેપો રેટની અસર સામાન્ય લોકો દ્વારા બેંક માંથી લેવામાં આવેલી લોનની EMI પર જોવા મળે છે. જો રેપો રેટમાં ઘટાડો થાય છે તો સામાન્ય લોકોની હોમ અને કાર લોનની EMI ઘટે છે અને જો રેપો રેટ વધે છે તો કાર અને હોમ લોનના ભાવ વધે છે.
દેશની અર્થવ્યવસ્થા મજબૂત છે
શક્તિકાંત દાસે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે છેલ્લા એક વર્ષથી ભારતીય ચલણમાં સ્થિરતા છે અને ભવિષ્યમાં પણ તે એવી જ રહેશે. તેમણે કહ્યું કે સપ્લાય ચેઈનને લગતા નવા આંચકાઓ પર સતર્ક રહેવાની જરૂર છે. આ વર્ષે હેડલાઇન ફુગાવો નોંધપાત્ર વોલેટિલિટી સાથે ઊંચો છે અને 4%નો લક્ષ્યાંક હજુ સુધી હાંસલ થયો નથી. જોકે વૈશ્વિક સ્તરે અનિશ્ચિતતા વચ્ચે દેશની અર્થવ્યવસ્થા મજબૂત બતાવી રહી છે. તેમણે કહ્યું કે દેશનો આર્થિક વિકાસ ઝડપી થઈ રહ્યો છે અને તે મોટા ભાગના અનુમાનથી આગળ છે.
