कृषी आणि शेतकरी कल्याण विभागाकडून २०२४-२५ या वर्षासाठी मुख्य कृषी पिकांच्या उत्पादनाचा पहिला अंदाज जाहीर

नवी दिल्ली : कृषी आणि शेतकरी कल्याण विभागाने २०२४-२५ या वर्षासाठी मुख्य कृषी पिकांच्या उत्पादनाचे (केवळ खरीप) पहिले आगाऊ अंदाज जाहीर केले आहेत. हे अंदाज मुख्यतः राज्यांकडून मिळालेल्या माहितीच्या आधारे तयार करण्यात आले आहेत.

रिमोट सेन्सिंग, साप्ताहिक पीक हवामान निरीक्षण गट आणि इतर एजन्सींकडून मिळालेल्या माहितीसह राज्यांकडून प्राप्त पिकांचे क्षेत्र सत्यापित केले गेले आहे. कृषी आणि शेतकरी कल्याण विभागाने चालू खरीप हंगामासाठी उद्योग आणि इतर सरकारी विभागांच्या प्रतिनिधींशी संबंधितांची मते आणि भावना जाणून घेण्यासाठी त्यांच्याशी सल्लामसलत करण्यासाठी पुढाकार घेतला आहे. अंदाज अंतिम करताना याचाही विचार करण्यात आला आहे.

प्रथमच, डिजिटल कृषी मिशन अंतर्गत राज्य सरकारांच्या सहकार्याने आयोजित डिजिटल पीक सर्वेक्षण (डीसीएस) मधील डेटाचा वापर क्षेत्र अंदाज तयार करण्यासाठी केला गेला आहे. हे सर्वेक्षण पीक क्षेत्राचा मजबूत अंदाज साध्य करण्याच्या दिशेने एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. डीसीएस आधारित पीक क्षेत्राचा अंदाज उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, गुजरात आणि ओडिशा या राज्यांसाठी केला गेला आहे, ज्यात १०० टक्के जिल्हे खरीप २०२४ मध्ये डीसीएसअंतर्गत समाविष्ट आहेत. परिणामी, विशेषत: उत्तर प्रदेशात तांदळाखालील क्षेत्रात लक्षणीय वाढ झाली आहे.

पहिल्या आगाऊ अंदाजानुसार, २०२४-२५ या वर्षात एकूण १६४७.०५ लाख टन खरीप अन्नधान्य उत्पादनाचा अंदाज आहे, जे गेल्यावर्षीच्या खरीप अन्नधान्य उत्पादनापेक्षा ८९.३७ लाख टन अधिक आहे आणि सरासरी खरीप अन्नधान्य उत्पादनापेक्षा १२४.५९ लाख टन अधिक आहे. तांदूळ, ज्वारी आणि मक्याच्या चांगल्या उत्पादनामुळे अन्नधान्य उत्पादनात विक्रमी वाढ दिसून आली.

खरीप वर्ष २०२४-२५ मध्ये तांदूळ उत्पादन अंदाजे ११९९.३४ लाख टन आहे, जे गेल्यावर्षीच्या खरीप तांदूळ उत्पादनापेक्षा ६६.७५ लाख टन अधिक आहे. आणि सरासरी खरीप तांदूळ उत्पादनापेक्षा ११४.८३ लाख टन अधिक आहे. खरीप मक्याच्या उत्पादनाचा अंदाज २४५.४१ लाख टन असून खरीप पौष्टिक/भरड धान्याचे उत्पादन ३७८.१८ लाख टन इतके आहे. शिवाय, २०२४-२५ मध्ये एकूण खरीप कडधान्य उत्पादन ६९.५४ लाख टन असल्याचा अंदाज आहे.

देशातील २०२४-२५ मध्ये एकूण खरीप तेलबियांचे उत्पादन २५७.४५ लाख टन असल्याचा अंदाज आहे, जे गेल्यावर्षीच्या खरीप तेलबिया उत्पादनापेक्षा १५.८३ लाख टन अधिक आहे. २०२४-२५ या वर्षासाठी खरीप भुईमूग उत्पादन १०३.६० लाख टन आणि सोयाबीन उत्पादन १३३.६० लाख टन अंदाजित आहे.
देशात २०२४-२५ मध्ये ४३९९.३० लाख टन ऊस उत्पादनाचा अंदाज आहे. कापूस उत्पादनाचा अंदाज २९९.२६ लाख गाठी (१७० किलो प्रति गाठी) आहे. ताग आणि मेस्ताचे उत्पादन अंदाजे ८४.५६ लाख गाठी (१८० किलो प्रति गाठी) आहे.

विविध खरीप पिकांच्या उत्पादनाचा तपशील खालीलप्रमाणे…

एकूण खरीप अन्नधान्य – १६४७.०५ लाख टन (विक्रमी)
तांदूळ – ११९९.३४ लाख टन (विक्रमी)
मका – २४५.४१ लाख टन (विक्रमी)
पौष्टिक/भरड धान्य – ३७८.१८ लाख टन
एकूण डाळी – ६९.५४ लाख टन
तूर – ३५.०२ लाख टन
उडीद – १२.०९ लाख टन
मूग – १३.८३ लाख टन
एकूण तेलबिया – २५७.४५ लाख टन
भुईमूग – १०३.६ लाख टन
सोयाबीन – १३३.६० लाख टन
ऊस – ४३९९.३० लाख टन
कापूस – २९९.२६ लाख गाठी (१७० किलो प्रति गाठी)
ज्यूट आणि मेस्ता – ८४.५६ लाख गाठी (२८० किलो प्रति गाठी)

पीक उत्पन्नाचे अंदाज प्रामुख्याने मागील ट्रेंड/सामान्य उत्पन्न, इतर ग्राउंड लेव्हल इनपुट आणि अपेक्षांवर आधारित असतात. कापणीवेळी क्रॉप कटिंग प्रयोगांद्वारे (सीसीई) मिळवलेल्या वास्तविक उत्पन्नाच्या आधारे हे उत्पन्न सुधारित केले जाईल, जे शेवटी उत्पादन अंदाजांमध्ये दिसून येईल.

(सोर्स : पीआयबी)

साखर उद्योगाबाबत अधिक माहिती आणि अपडेट्ससाठी Chinimandi.com वाचत राहा.