लंडन : मुले फक्त साध्या तीन स्नॅक्समधून दिवसाला ९२.५ ग्रॅम साखर आणि १,३०० पेक्षा जास्त कॅलरीज खातात. त्यापैकी काही स्नॅक्स शाळाच्या कॅन्टीनमध्ये विकल्या जातात, असा धक्कादायक खुलासा आरोग्य प्रचारक संस्थांनी केला आहे. ‘ॲक्शन ऑन शुगर’ या संस्थेला असे आढळून आले की, दिवसातून एक पॅक केलेला केक, एक चॉकलेट बार आणि दोन बिस्किटे खाल्ल्याने, ११ वर्षे आणि त्याहून अधिक वयाच्या मुलांकडून दैनंदिन साखरेच्या मर्यादेपेक्षा तिप्पट साखर खाल्ली जाते.
‘ॲक्शन ऑन शुगर’च्या अभ्यासात असेही आढळून आले की, सर्वेक्षण केलेले ६१ टक्के केक, ६३ टक्के चॉकलेट मिठाई आणि ४४ टक्के बिस्किटात मुलांसाठी असलेल्या दैनंदिन साखर मर्यादेच्या एक तृतीयांश किंवा १० ग्रॅमपेक्षा जास्त साखर होती. अनेक आरोग्य संस्था सरकारला अशा उच्च साखरयुक्त पदार्थांबाबत सॉफ्ट ड्रिंक्स इंडस्ट्री टॅक्स वाढवण्याचा आग्रह करत आहेत. सध्याच्या शालेय अन्न मानकांमुळे मुलांना जेवणावेळी कँटीनमध्ये केक आणि बिस्किटे विकण्याची परवानगी दिल्यास त्यांच्या दैनंदिन साखरेची मर्यादा ओलांडू शकते, असा इशारा देण्यात आला आहे.
‘ॲक्शन ऑन शुगर’ ही संघटना मुलांना शाळेत साखरेच्या कमाल दैनंदिन मर्यादेपेक्षा जास्त प्रमाणात खाण्यास प्रवृत्त करणाऱ्या वस्तूंवर बंदी घालण्याची मागणी करत आहे. तरुणांना चांगले खाण्यास मदत करण्यासाठी शाळांच्या आसपास निरोगी खाण्याचे वातावरण तयार करण्याचा प्रयत्न करत आहे. १८५ केक, ९२ चॉकलेट कन्फेक्शनरी उत्पादने आणि ३६० बिस्किटे यांच्या सर्वेक्षणात संस्थेला असे आढळून आले की कॅलरीजच्या बाबतीत सर्वात वाईट संयोजनात सेन्सबरीच्या स्वाद द डिफरन्स फ्री फ्रॉम ग्लुटेन ब्लूबेरी मफिनचा समावेश आहे. यामध्ये ३६१ कॅलरीज आणि २८.५ ग्रॅम साखर किंवा सात ग्रॅम साखर आहे.
रिटर स्पोर्ट व्हाइट होल हेझलनट्स (५८३ कॅलरीज आणि ४४ ग्रॅम साखर किंवा ११ चमचे) आणि दोन अल्डी खास निवडलेल्या ऑर्कने कॅरामल शॉर्टब्रेड, ज्यामध्ये ३८२ कॅलरीज आणि २० ग्रॅम साखर असते. ‘ॲक्शन ऑन शुगर’ने या आकडेवारीतून सरकारच्या ऐच्छिक साखर कपात कार्यक्रमाचे अपयशदेखील दिसून येते असे म्हटले आहे. २०२० पर्यंत सर्व प्रमुख उत्पादन श्रेणींमध्ये साखरेचा वापर २० टक्क्यांनी कमी करण्याचे उद्दिष्ट होते, परंतु केकमधील साखरेमध्ये केवळ किरकोळ घट झाली आहे.
‘ॲक्शन ऑन शुगर’चे संशोधन प्रमुख डॉ. कवथर हाशेम म्हणाले की, “सत्य हे आहे की बहुतेक मुलांसाठी साखरयुक्त पदार्थ जवळजवळ अपरिहार्य असतात. ते शाळांमध्ये सहज उपलब्ध असतात आणि घरी जाताना ते सर्वात सोपा पर्याय ठरतात. शाळांना अनावश्यक साखरेपासून मुक्त ठेवणे हे आमचे कर्तव्य आहे, जेणेकरून मुले निरोगी, मजबूत आणि आहार-संबंधित रोगांच्या जोखमीपासून मुक्त होऊ शकतात.
‘ॲक्शन ऑन शुगर’चे अध्यक्ष ग्रॅहम मॅकग्रेगर म्हणाले की, मागील सरकारचा साखर कपात कार्यक्रम अर्थपूर्ण अंमलबजावणीच्या अभावामुळे अयशस्वी झाला होता. परंतु शीतपेय उद्योग शुल्काने हे सिद्ध केले की ही एक सुनियोजित कृती आहे. या नवीन सरकारकडे अन्न आणि पेय उद्योगासाठी स्पष्ट, सरळ दृष्टिकोन अंमलात आणून देशाच्या आरोग्याला प्राधान्य देण्याची अनोखी संधी आहे. यातून एनएचएस आणि हजारो लोकांच्या जीवनासाठी अब्जावधी डॉलर्सची बचत होऊ शकते.