નવી દિલ્હી: કેન્દ્ર સરકારે મંગળવારે નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માટે ઉત્તર પ્રદેશ અને આંધ્રપ્રદેશમાં ગ્રામીણ સ્થાનિક સંસ્થાઓને પંદરમા નાણાપંચ અનુદાન હેઠળ ભંડોળ બહાર પાડ્યું. અનુદાનમાં ઉત્તર પ્રદેશ માટે રૂ. 1,598.80 કરોડ અને આંધ્ર પ્રદેશ માટે રૂ. 446.49 કરોડનો સમાવેશ થાય છે. પંચાયતી રાજ મંત્રાલયે કહ્યું કે ઉત્તર પ્રદેશને કુલ રૂ. 1,598.80 કરોડની અનટેડ ગ્રાન્ટનો બીજો હપ્તો મળ્યો છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, આ રકમ રાજ્યની તમામ લાયક 75 જિલ્લા પંચાયતો, તમામ પાત્ર 826 બ્લોક પંચાયતો અને તમામ પાત્ર 57691 ગ્રામ પંચાયતો માટે છે.
તેવી જ રીતે, આંધ્રપ્રદેશને નાણાકીય વર્ષ માટે પ્રથમ હપ્તામાંથી રોકી દેવામાં આવેલી રૂ. 25.49 કરોડની રકમ સાથે રૂ. 420.99 કરોડની અનટેડ ગ્રાન્ટનો બીજો હપ્તો ફાળવવામાં આવ્યો હતો. મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે, આંધ્ર પ્રદેશમાં, આ ભંડોળ યોગ્ય રીતે ચૂંટાયેલી 13097 ગ્રામ પંચાયતો, 650 યોગ્ય રીતે ચૂંટાયેલી બ્લોક પંચાયતો અને રાજ્યની તમામ 13 પાત્ર જિલ્લા પંચાયતો માટે છે. પંચાયતી રાજ મંત્રાલય અને જલ શક્તિ મંત્રાલય દ્વારા ભલામણ કરાયેલ અનુદાન વાર્ષિક બે હપ્તામાં બહાર પાડવામાં આવે છે. આનો હેતુ બંધારણની અગિયારમી અનુસૂચિમાં ઉલ્લેખિત 29 વિષયો હેઠળ સ્થાન-વિશિષ્ટ જરૂરિયાતોને સંબોધવાનો છે. જ્યારે અનટીડ ગ્રાન્ટ્સ પગાર અને સ્થાપના ખર્ચ સિવાય વિવિધ વિકાસલક્ષી જરૂરિયાતો પૂરી કરે છે, ત્યારે બંધાયેલ અનુદાન ખાસ કરીને સ્વચ્છતા, ખુલ્લામાં શૌચ મુક્ત (ODF) સ્થિતિની જાળવણી અને વરસાદી પાણીના સંગ્રહ અને પાણીના રિસાયક્લિંગ સહિત પાણી પુરવઠા વ્યવસ્થાપન માટે ફાળવવામાં આવે છે.
પંચાયતી રાજ સંસ્થાઓ (PRIs) ની આ સીધી નાણાકીય સશક્તિકરણ ગ્રામીણ સ્થાનિક શાસનમાં પરિવર્તન લાવી રહી છે. મંત્રાલયે એમ પણ કહ્યું કે, આ પહેલ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના “સબકા સાથ, સબકા વિકાસ, સબકા વિશ્વાસ, સબકા પ્રયાસ”ના વિઝનને અનુરૂપ છે, જે ગ્રામ્ય સ્તરે સમાવેશી વિકાસ અને આત્મનિર્ભરતાને પ્રોત્સાહન આપે છે. આ ભંડોળ જવાબદારીમાં વધારો કરશે, મૂળભૂત સેવાઓમાં સુધારો કરશે અને સહભાગી લોકશાહીને પ્રોત્સાહન આપશે, ભારતને “વિકસિત ભારત” બનવાના લક્ષ્યની નજીક લાવશે જ્યાં દરેક ગામ દેશની સમૃદ્ધિમાં સક્રિયપણે ફાળો આપે તેવી અપેક્ષા છે.
