નિકાસ સંબંધિત ક્ષેત્રમાં ભારત માટે સારા સમાચાર છે. ભારતમાંથી અન્ય દેશોમાં મોકલવામાં આવતા પેટ્રોલિયમ, રત્નો અને કૃષિ પેદાશોના જથ્થામાં વધારો થયો છે. આ ત્રણ ઉપરાંત અન્ય ઘણા મોટા ક્ષેત્રોમાં પણ ભારતની નિકાસ વધી છે. ભારત પણ પાંચ વર્ષમાં ત્રીજો સૌથી મોટો નિકાસકાર બની ગયો છે.
પેટ્રોલિયમ, જેમ્સ, કૃષિ સહિત અનેક ક્ષેત્રોમાં ભારતની નિકાસ ઝડપથી વધી છે. 2018 અને 2023 વચ્ચે પેટ્રોલિયમની નિકાસ બમણી થઈ છે. અન્ય ઘણા ક્ષેત્રોમાં પણ ભારત નિકાસ ક્ષેત્રે ઝડપી પ્રગતિ કરી રહ્યું છે. છેલ્લાં પાંચ વર્ષમાં તેણે વૈશ્વિક બજારોમાં ખાસ કરીને પેટ્રોલિયમ, જેમ્સ, એગ્રો કેમિકલ્સ અને ખાંડમાં ઝડપથી નિકાસનો વિસ્તાર કર્યો છે. અન્ય ક્ષેત્રો જ્યાં 2018 થી 2023 દરમિયાન ભારતની નિકાસનો હિસ્સો વધ્યો છે તેમાં ઇલેક્ટ્રિકલ ગુડ્સ, ન્યુમેટિક ટાયર, ટેપ-વાલ્વ અને સેમિકન્ડક્ટર સાધનો છે.
પેટ્રોલિયમની નિકાસ વધીને $84.96 બિલિયન થઈ
મંત્રાલયના ડેટા અનુસાર, 2023માં પેટ્રોલિયમની નિકાસ વધીને $84.96 બિલિયન થઈ ગઈ છે. એટલે કે તે 2018માં 6.45 ટકાથી વધીને 2023માં 12.59 ટકા થઈ ગયું. આ કારણે ભારત વિશ્વના બીજા સૌથી મોટા નિકાસકાર તરીકે ઉભરી આવ્યું છે. 2018માં તે પાંચમા ક્રમે હતું. કિંમતી અને અર્ધ કિંમતી પથ્થરોના ક્ષેત્રમાં દેશનો હિસ્સો 2018માં 16.27 ટકાથી વધીને 2023માં 36.53 ટકા થવાની ધારણા છે. એટલે કે કુલ નિકાસ 1.52 અબજ ડોલરની હતી.
શેરડીની નિકાસ ચાર ગણી વધી છે
દેશની શેરડીની નિકાસ 2018માં $0.93 બિલિયનથી ચાર ગણી વધીને 2023માં $3.72 બિલિયન થવાની ધારણા છે. આ સાથે ભારતનો વૈશ્વિક બજાર હિસ્સો 2018માં 4.17 ટકાથી વધીને 2023માં 12.21 ટકા થઈ ગયો છે. જંતુનાશકોમાં દેશનો વૈશ્વિક હિસ્સો 2018માં 8.52 ટકાથી વધીને 2023માં 10.85 ટકા થવાની ધારણા છે. તેની નિકાસ 4.32 અબજ ડૉલર સુધી પહોંચી ગઈ છે.
ભારત ત્રીજો સૌથી મોટો નિકાસકાર બની ગયો છે
એક સરકારી અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે આ સુધારો આંતરરાષ્ટ્રીય કૃષિ અને પર્યાવરણીય ધોરણોને પૂર્ણ કરવાની અમારી ક્ષમતા અને એગ્રો કેમિકલ્સ માં નવીનતા પરના અમારા ભારને કારણે થયો છે. ડેટા દર્શાવે છે કે 2018માં 5માં સ્થાનની સરખામણીમાં ભારત હવે વૈશ્વિક સ્તરે 3મો સૌથી મોટો નિકાસકાર છે. સેમિકન્ડક્ટર અને ફોટોસેન્સિટિવ ડિવાઇસની નિકાસ 2018માં માત્ર $0.16 બિલિયનથી વધીને 2023માં $1.91 બિલિયન થઈ ગઈ છે. દેશ હવે વિશ્વ બજારમાં નવમા સ્થાને છે. 2018માં 25મા ક્રમે હતો.
