નવી દિલ્હી: પાછલા નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન દેશમાં ઇંધણના વપરાશમાં 9.1 ટકાનો મોટો ઘટાડો નોંધાયો છે. છેલ્લા 21 વર્ષમાં આ પ્રથમ વખત છે જ્યારે વાર્ષિક ધોરણે બળતણનો વપરાશ ઘટ્યો છે. ગયા વર્ષે, કોરોના વાયરસ રોગચાળાને રોકવા માટે કડક લોકડાઉન લાદવામાં આવ્યું હતું.
પેટ્રોલિયમ મંત્રાલયના પેટ્રોલિયમ પ્લાનિંગ એન્ડ એનાલિસિસ સેલ (પીપીએસી) દ્વારા શુક્રવારે જારી કરવામાં આવેલા આંકડા મુજબ, વર્ષ 2019-20માં દેશમાં 21.41 મિલિયન ટન પેટ્રોલિયમ પેદાશોનો વપરાશ થયો હતો. 31 માર્ચના રોજ પૂરા થયેલા નાણાકીય વર્ષ 2020-21માં, 19.46 મિલિયન ટનનો વપરાશ થયો હતો. 1998-99 પછી પહેલીવાર પેટ્રોલિયમ વપરાશ ઘટ્યો છે. પાછલા નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન ડીઝલનો વપરાશ 12 ટકા ઘટીને 7.27 મિલિયન ટન અને પેટ્રોલ 6.7 ટકા ઘટીને 27.9 મિલિયન ટન થયું છે.
વિમાનના બળતણના વપરાશમાં 53.6 ટકાનો મોટો ઘટાડો નોંધવામાં આવ્યો હતો અને તે 37 લાખ ટનનો હતો. નેપ્થાનું વેચાણ એક વર્ષ પહેલા 1.42 મિલિયન ટન જેટલું હતું તેટલું જ આ વર્ષે રહ્યું છે. રસ્તાના નિર્માણની ગતિને કારણે અલકતારાનું વેચાણ 6 ટકા વધીને 71.1 લાખ ટન થયું છે.
છેલ્લા નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન, ઘરેલું એલપીજી સામાન્ય જરૂરિયાતનું એકમાત્ર પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદન હતું, જેમાં વપરાશમાં વધારો નોંધાયો છે. વર્ષ દરમિયાન તેનો વપરાશ 4.7 ટકા વધીને 2.76 કરોડ ટન થયો છે. અગાઉના નાણાંકીય વર્ષ 2019-20માં તે 2.63 કરોડ ટન હતું. ગરીબ પરિવારોને મફત સિલિન્ડર આપવામાં આવતા સ્થાનિક એલપીજીનો વપરાશ વધ્યો છે.
ગયા વર્ષે એપ્રિલ-મે દરમિયાન સરકારે દેશવ્યાપી લોકડાઉન લગાવી દીધું હતું. બંધને પગલે કારખાનાઓમાં ધંધો બંધ થયો હતો. વેપાર અને માર્ગ પરિવહન પણ અટક્યું હતું. ટ્રેનો અને એરલાઇન્સ તમામ બંધ થઈ ગઈ હતી. ત્યારબાદ જૂનથી વિવિધ તબક્કે લોકડાઉન ઉપાડવાનું શરૂ થયું.
છેલ્લા નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન કુલ સ્થાનિક ઉત્પાદન (જીડીપી) 7 થી 8 ટકા ઘટવાની ધારણા છે. જો કે, વર્ષના છેલ્લા ત્રિમાસિક ગાળામાં આર્થિક પ્રવૃત્તિમાં સારો સુધારો જોવા મળ્યો હતો. પરંતુ જેમ જેમ વર્ષના અંત સુધીમાં કોવિડ -19 ની બીજી તરંગ વધવા માંડે છે, કેટલાક રાજ્યોમાં ફરીથી લોકડાઉન લાગુ કરવામાં આવી રહ્યું છે. આને કારણે, આર્થિક પ્રવૃત્તિઓમાં સુધારણા માટે ફરીથી એક પડકાર છે.
