પેટ્રોલિયમ અને કુદરતી ગેસ રાજ્યમંત્રી સુરેશ ગોપીએ લોકસભામાં એક લેખિત જવાબમાં ભારતમાં ઇથેનોલ મિશ્રણ વિશે માહિતી આપી.
રાષ્ટ્રીય બાયોફ્યુઅલ નીતિ-2018, જે 2022માં સુધારેલ છે, તેમાં અન્ય બાબતોની સાથે, પેટ્રોલમાં 20 ટકા ઇથેનોલ મિશ્રણનો લક્ષ્યાંક ૨૦૩૦ થી બદલીને ઇથેનોલ સપ્લાય વર્ષ (ESY) ૨૦૨૫-૨૬ કરવામાં આવ્યો છે. જાહેર ક્ષેત્રની તેલ માર્કેટિંગ કંપનીઓ (OMCs) એ જૂન 2022 માં પેટ્રોલમાં 10 ટકા ઇથેનોલ મિશ્રણનો લક્ષ્યાંક હાંસલ કર્યો છે, જે ESY 2021-22 દરમિયાનના લક્ષ્યાંક કરતા પાંચ મહિના આગળ છે. 28 ફેબ્રુઆરી, 2025 સુધીમાં, ESY 2022-23 માં ઇથેનોલ મિશ્રણ વધીને 12.06 ટકા, ESY 1023-24 માં 14.60 ટકા અને ESY 2024-25 માં 17.98 ટકા થયું છે. અત્યાર સુધી સરકારે ઇથેનોલ મિશ્રણ 20 ટકાથી વધુ વધારવાનો કોઈ નિર્ણય લીધો નથી.
આંતર-મંત્રી સમિતિ દ્વારા તૈયાર કરાયેલ ભારતમાં ઇથેનોલ મિશ્રણ માટેના રોડમેપ 2020-25 મુજબ, 20 ટકા ઇથેનોલ-મિશ્રિત પેટ્રોલ (E20) નો ઉપયોગ કરવાથી E10 માટે ડિઝાઇન કરાયેલા અને E20 માટે માપાંકિત કરાયેલા ફોર-વ્હીલર્સની ઇંધણ કાર્યક્ષમતામાં નજીવો ઘટાડો થાય છે. સોસાયટી ઓફ ઇન્ડિયન ઓટોમોબાઇલ મેન્યુફેક્ચરર્સ (SIAM) એ સમિતિને જાણ કરી હતી કે એન્જિન હાર્ડવેર અને ટ્યુનિંગમાં ફેરફાર કરીને, મિશ્રિત ઇંધણને કારણે કાર્યક્ષમતામાં ઘટાડો ઘટાડી શકાય છે. સમિતિના અહેવાલમાં એ પણ નિર્દેશ કરવામાં આવ્યો છે કે E20 ઇંધણ સાથે વાહનની કામગીરી, એન્જિનના ભાગોના ઘસારો અથવા એન્જિન તેલના ઘટાડામાં કોઈ મોટી સમસ્યા જોવા મળી નથી.
રાષ્ટ્રીય જૈવ ઇંધણ સંકલન સમિતિ દ્વારા જાહેર કરાયેલા સરપ્લસ તબક્કા દરમિયાન ખાદ્યાન્નનો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી રાષ્ટ્રીય જૈવ ઇંધણ નીતિ આપે છે. આ નીતિ મકાઈ, કસાવા, સડેલા બટાકા, તૂટેલા ચોખા જેવા ક્ષતિગ્રસ્ત ખાદ્યાન્ન, માનવ વપરાશ માટે અયોગ્ય ખાદ્યાન્ન, મકાઈ, શેરડીનો રસ અને ગોળ, કૃષિ અવશેષો (ચોખાની ભૂસી, કપાસની સાંઠ, મકાઈના કોબ્સ, લાકડાંઈ નો વહેર, બગાસ વગેરે) જેવા કાચા માલના ઉપયોગને પણ પ્રોત્સાહન આપે છે અને પ્રોત્સાહન આપે છે. ઇથેનોલ ઉત્પાદન માટે વિવિધ ફીડસ્ટોક્સના ઉપયોગની હદ દર વર્ષે બદલાય છે, જે ઉપલબ્ધતા, ખર્ચ, આર્થિક સદ્ધરતા, બજાર માંગ અને નીતિ પ્રોત્સાહનો જેવા પરિબળોથી પ્રભાવિત થાય છે. ઇથેનોલ ઉત્પાદન માટે શેરડીના રસ, તેના ઉપ-ઉત્પાદનો, મકાઈ વગેરેનો કોઈપણ ઉપયોગ સંબંધિત હિસ્સેદારો સાથે પરામર્શ કરીને કાળજીપૂર્વક માપાંકિત કરવામાં આવે છે.
વધુમાં, સરકારે 2014 થી, EBP કાર્યક્રમ હેઠળ ખેડૂતો અને ઇથેનોલ ઉત્પાદકોને ઉત્પાદન વધારવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા માટે ઘણા પગલાં લીધાં છે. આમાં ઇથેનોલ ઉત્પાદન માટે ફીડસ્ટોકનો વિસ્તાર કરવો, EBP કાર્યક્રમ હેઠળ ઇથેનોલની ખરીદી માટે સંચાલિત કિંમત પદ્ધતિ લાગુ કરવી, EBP કાર્યક્રમ માટે ઇથેનોલ પર GST દર ઘટાડીને 5 ટકા કરવો, ઇથેનોલની આંતરરાજ્ય અને રાજ્યની અંદર હિલચાલને સરળ બનાવવા માટે ઉદ્યોગો (વિકાસ અને નિયમન) કાયદામાં સુધારો કરવો, જાહેર ક્ષેત્રની તેલ માર્કેટિંગ કંપનીઓ (OMCs) દ્વારા ઇથેનોલ ખરીદી પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવી અને 2030 થી પેટ્રોલમાં 20 ટકા ઇથેનોલ મિશ્રણના લક્ષ્યને ઇથેનોલ સપ્લાય વર્ષ (ESY) 2025-26 માં બદલવું શામેલ છે.
