ખાંડમાંથી બનાવેલ ઈથનોલ ખરીદવા સરકાર ઓઇલ કંપનીઓને જણાવશે
ખાંડના સરપ્લસ સ્ટોકથી છૂટકારો મેળવવા માટે સરકાર ગ્લટ-અસરગ્રસ્ત ખાંડ મિલો માટે ખાંડને ઇથેનોલમાં રૂપાંતરિત કરવા માટે ડિરેક્ટ ખાંડમાંથીજ ઈથનોલ બનાવની યોજના ઘડી કાઢવાની તજબીજ થઇ રહી છે.વિકાસ મંત્રાલયે પેટ્રોલિયમ મંત્રાલયને ઓઈલ માર્કેટિંગ કંપનીઓને ખાંડમાંથી સીધા બનાવેલા ઇથેનોલ ખરીદવા કહ્યું છે, અને આ વર્ગના ઇથેનોલની અલગ કિંમત નક્કી કરવા પણ કહ્યું છે, તેમ ત્રણ સરકારી અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું.
હાલમાં ઓઇલ માર્કેટિંગ કંપની ખાંડ મિલો પાસેથી ત્રણ જુદા જુદા ભાવે ઇથેનોલ ખરીદે છે. તેઓ લિટર દીઠ 52.43 તથા 43.46 રૂપિયા અને 59.13 નક્કી થયા છે.
ખાંડમાંથી બનેલા ઇથેનોલનો અલગ ભાવ, મિલોને જૂના શેરોને ઇથેનોલમાં રૂપાંતરિત કરવામાં અને સ્થાનિક બજારમાં રહેલી ગ્લટને ઘટાડવામાં મદદ કરશે. જો કે, વધારાનો સ્ટોકનો માત્ર એક ભાગ વપરાશમાં આવે છે તેની ખાતરી કરવા માટે રૂપાંતરને ટૂંકા સમય માટે જ મંજૂરી આપવામાં આવશે.
અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે સારી ‘સુગર’ માંથી ઇથેનોલ બનાવવાની સધ્ધરતા પર પણ ધ્યાન આપવું પડશે, કારણ કે મિલો પહેલાથી ખાંડ ઉત્પન્ન કરવાનો ખર્ચ કરે છે, અને તેને ઇથેનોલમાં રૂપાંતરિત કરવા માટે વધુ ખર્ચ કરવાની જરૂર રહેશે, એમ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.
ખાંડને ઇથેનોલમાં રૂપાંતરિત કરવા માટે, ચાસણી બનાવવા માટે ખાંડને પાણીમાં ઓગળવી પડશે. ત્યારબાદ ચાસણીને આથો અને નિસ્યંદન કરવું પડશે, એમ વીએમ બાયોટેકના અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.
જુલાઈમાં, મહારાષ્ટ્રની સુગર મિલોએ કેન્દ્ર પાસેથી વધારાના ખાંડના શેરોને ઇથેનોલમાં રૂપાંતરિત કરવાની મંજૂરી માંગી હતી, કેમ કે રાજ્યમાં સપ્ટેમ્બરના અંતમાં આશરે 5 મિલીયન ટન જેટલો મોટો કેરીઓવર સ્ટોક હશે, જે વાર્ષિક વપરાશના બમણા કરતા વધારે છે. .
વધુ પડતી ખાંડની સમસ્યા માત્ર મહારાષ્ટ્રની જ નથી. આગામી સીઝન માટે દેશનો એકંદર કેરીઓવર સ્ટોક 14.5 મિલીયન ટનની રેકોર્ડ ઉચ્ચતમ સપાટીએ છે. આ ઉત્પાદનનો અંદાજ 28.2 મિલીયન ટન ઉત્પાદન સાથે મળીને આગામી સિઝનમાં ખાંડનો પુરવઠો 42.7 મિલીયન ટન થવાની સંભાવના છે, જે વાર્ષિક માંગ કરતા આશરે 64% વધારે છે.
“જો ઇથેનોલ સીધા ખાંડમાંથી બનાવવામાં આવશે તો વધારે ખાંડ ડાઇવર્ટ કરી શકાશે અને તે મિલોની તરલતામાં સુધારો કરવામાં મદદ કરશે અને શેરડીના બાકી લેણાં સાફ કરશે,” એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.
સરકાર ખાંડ મિલોને ખાંડની જગ્યાએ ઇથેનોલ તરફ વળવા પ્રોત્સાહિત કરી રહી છે જેથી તેમની નાણાકીય આરોગ્ય સુધરે, અને તેઓ શેરડીના ખેડૂતોને સમયસર ચુકવણી કરી શકશે.
ગયા વર્ષે સરકારે તે ભાવમાં તીવ્ર વધારો કર્યો હતો જેના આધારે ઓઇલ માર્કેટિંગ કંપનીઓ ખાંડ મિલો પાસેથી ઇથેનોલ ખરીદે છે, અને મિલોને નિસ્યંદન ક્ષમતામાં મદદ કરવા માટે સોફ્ટ લોનની પણ જાહેરાત કરી હતી.
સરકારની બાયો-ઇંધણ નીતિનો હેતુ 2022 સુધીમાં પેટ્રોલ સાથે 10% ઇથેનોલ અને 2030 સુધીમાં 20% પ્રાપ્ત કરવાનું લક્ષ્ય છે.
આ વર્ષે, ભારત પેટ્રોલ સાથે 7% ઇથેનોલ મિશ્રિત કરે તેવી સંભાવના છે.
ભારતની વાર્ષિક ઇથેનોલ ઉત્પાદન ક્ષમતા આગામી બે-ત્રણ વર્ષમાં 6થી 7 બિલિયન લીટર સુધી વધવાની અપેક્ષા છે, જે હાલમાં 3.55 મિલિયન લીટર છે. આનાથી ભારત આવતા કેટલાક વર્ષોમાં પેટ્રોલ સાથે 15% થી વધુ ઇથેનોલ મિશ્રિત કરી શકશે.
