વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ સિસૌદિ અરેબિયા પ્રત્યેના પોતાના રૂઃઉખ ક્રૂડની બાબતમાં બદલાય છે અને તીખા તેવર દેખાડ્યા છે સાઉદી અરેબિયા જેવા ઓઇલ ઉત્પાદકોને વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ચેતવણી આપી હતી કે ઊંચા ક્રૂડના ભાવ વૈશ્વિક અર્થતંત્રને અસર પહોંચાડે છે જેની અસર અનેક દેશોને પડી શકે છે અને સ્થાનિક ચલણને ટેમ્પરરી રાહત આપવા માટે અને ચુકવણીની શરતોની સમીક્ષા કરવા પણ જણાવ્યું હતું
ભારત, ત્રીજા ક્રમનું સૌથી મોટું ઓઇલ ગ્રાહક છે, છેલ્લા બે મહિનામાં ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં તીવ્ર વધારો થવા પામ્યો છે જેને કારણે રિટેલ પેટ્રોલ, ડીઝલ અને એલપીજીના ભાવમાં ઊંચા જય રહ્યા છે. અને તેની વ્યાપક અસર ચલણ અને ભારતના વર્તમાન ખાતાની ખા પર પણ પડી છે . ઑગસ્ટના મધ્યથી અત્યાર સુધીમાં બળતણના ભાવમાં વધારાને કારણે કર અને સબસિડીમાં પણ ભારે ફેરફાર કરવા પડી રહ્યા છે જે દેશના અર્થ તંત્રને પણ અસર પહોંચાડી રહ્યું છે.
સાઉદી અરેબિયાના તેલ પ્રધાન ખાલિદ અ અલ-ફાલીહ અને યુએઈના એક મંત્રી વડા પ્રધાન મોદીએ સાંભળી રહ્યા હતા ત્યારે જ મોદીએ સ્પષ્ટ જણાવ્યું હતું કે ચાર વર્ષની ઊંચી ક્રૂડ ઓઈલના ભાવો વૈશ્વિક વિકાસને કેવી રીતે નુકસાન પહોંચાડી રહ્યા છે.તેની પણ વિશ્વ સ્તરે સમીક્ષા થવી જોઈએ વિશ્વના ટોપ અને ગેસ કંપનીઓના એક્ઝિક્યુટિવની ઉપસ્થિતિમાં મોદીએ મુખ્ય અધિકારીઓને પણ પૂછ્યું હતું કે અગાઉની મીટિંગમાં સરકારે કરેલા તમામ સૂચનોને અમલમાં મૂક્યા છતાં તેલ અને ગેસના સંશોધન અને ઉત્પાદનમાં કોઈ નવા રોકાણો કેમ આવ્યાં નથી.
મીટિંગ બાદ રિલીઝ કરવામાં આવેલા એક સત્તાવાર નિવેદનમાં મોદીએ નોંધ્યું હતું કે, “ઓઇલ માર્કેટ નિર્માતા સંચાલિત છે અને તેલ અને ઉત્પાદક દેશો દ્વારા જથ્થા અને ભાવ બંને નક્કી કરવામાં આવે છે.” વડા પ્રધાને ટાંકતા જણાવ્યું હતું કે, “પૂરતું ઉત્પાદન હોવા છતાં, ઓઇલ ક્ષેત્રમાં માર્કેટિંગના વિશિષ્ટ લક્ષણોએ તેલના ભાવમાં વધારો કર્યો છે.” ખર્ચેલા દેશોએ ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં વધારો થવાને કારણે ગંભીર સ્ત્રોતની તંગી જેવા આર્થિક પડકારોનો સામનો કરવો પડ્યો છે. તેણે ઓઇલ માર્કેટમાં ઉત્પાદકો અને ગ્રાહકો વચ્ચેની ભાગીદારી માટે એક મજબૂત કેસ બનાવ્યો કારણ કે તે અન્ય બજારોમાં અસ્તિત્વ ધરાવે છે. “આ પુનઃપ્રાપ્તિના માર્ગ પર ચાલતી વૈશ્વિક અર્થતંત્રને સ્થિર કરવામાં મદદ કરશે,” એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. ઉત્પાદકો અને ગ્રાહકો વચ્ચે ટેક્નોલોજિકલ સહકાર પર ભાર મૂકતા તેમણે જણાવ્યું હતું કે, તેલ ઉત્પાદક દેશોએ વિકાસશીલ દેશોમાં તેલના વ્યાપારી શોષણને આગળ ધપાવવા માટે તેમના રોકાણના વધારાને ચેનલ બનાવવું જોઈએ.
વડા પ્રધાન મોદીએ સૌથી મહત્વની એવી બાબત ચુકવણીની શરતોની સમીક્ષા કરવા વિનંતી કરી હતી જેથી સ્થાનિક ચલણને ટેમ્પરરી રાહત આપી શકાય. ભારતીય રૂપિયામાં આ વર્ષે 14.5 ટકાનો ઘટાડો થયો છે, જે આયાતને મોંઘા બનાવે છે. 83 ટકાથી વધુ દેશ તેની તેલની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા આયાત પર આધારિત છે. બાદમાં ઈન્ડિયા એનર્જી ફોરમમાં બોલતા, સાઉદી ઓઇલ મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે મીટિંગમાં મોદીએ ઉચ્ચ ક્રૂડ તેલના ભાવથી “ઉપભોક્તા પીડા” નો મુદ્દો ઉઠાવ્યો હતો.
“અમે આજે વડા પ્રધાન (ગ્રાહક પીડા વિશે) માંથી મોટેથી અને સ્પષ્ટ સાંભળ્યું,” અલ-ફલીહ જણાવ્યું હતું. જો કે, તેમણે જણાવ્યું હતું કે “પીડા” ઘણી “તીવ્ર” હોત પરંતુ સાઉદી અરેબિયા દ્વારા લેવામાં એક્શનને કારણે તેની પીડા ઓછી છે. ગ્રાહકોએ ગોલ્ડન મરઘીનો ઉલ્લેખ કરતાં જણાવ્યું હતું કે “વડા પ્રધાનએ મારા જેવા ઉત્પાદકોને ચેતવણી આપી હતી કે સોનાના ઈંડા આપતી મરઘીને મારી નાંખવામાં ન આવે.
આ જ પરિષદમાં બોલતા, તેલ પ્રધાન ધર્મેન્દ્ર પ્રધાને જણાવ્યું હતું કે, ભારત “વધી રહેલા તેલના ભાવથી તીવ્ર તકલીફનો સામનો કરી રહ્યું છે જે છેલ્લા એક વર્ષમાં ડોલરના સંદર્ભમાં 50 ટકા અને રૂ. 70 ટકાના દરે વધ્યો છે. આ બેઠકમાં નાણાં પ્રધાન અરુણ જેટલી અને એનઆઈટીઆઈ આયોગના વાઇસ ચેરમેન રાજીવ કુમારે હાજરી આપી હતી, જેમાં ઉભરતા ઊર્જાના દૃષ્ટિકોણ અંગે ચર્ચા કરવા માટે ખાસ કરીને ઇરાન પર યુએસના પ્રતિબંધો અને વોલેટાઇલ ઓઇલના ભાવમાં વૃદ્ધિને ધમકી આપી હતી.
તેલ ખાતાના દેશોના સહકાર આ તફાવતને બ્રીજ કરવા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તેમણે સંશોધન હેઠળ ઉચ્ચ વાવેતરની વાત પણ કરી હતી અને વિકાસ અને ટેકનોલોજીના સંદર્ભમાં બંને વિકસિત દેશોના સહકારની માંગ કરી હતી. મોદીએ ગેસ સેક્ટરના વિતરણમાં ખાનગી ભાગીદારીની ભૂમિકા પણ માંગી હતી.
વડા પ્રધાને ગેસના ભાવ અને માર્કેટિંગમાં ઉદારીકરણ, ખુલ્લા વાવેતર પરવાના નીતિ, કોલસો બેડ મિથેનનું પ્રારંભિક મુદ્રીકરણ, નાના ક્ષેત્રોની શોધ માટે પ્રોત્સાહન અને ધરતીકંપના સર્વેક્ષણ સહિતના ક્ષેત્રોમાં તેમની સરકાર દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલી વિવિધ નીતિઓ અને વિકાસના પગલાઓ વિશે પણ વાત કરી હતી.
મોદીની પ્રથમ મીટિંગ 5 જાન્યુઆરી, 2016 ના રોજ હતી જ્યાં કુદરતી ગેસની કિંમતોમાં સુધારો કરવાના સૂચનો બનાવવામાં આવ્યા હતા. એક વર્ષ પછી, સરકારે ઊંડા સમુદ્ર જેવા મુશ્કેલ ક્ષેત્રોમાં હજી સુધી ઉત્પાદિત ક્ષેત્રો માટે ઉચ્ચ કુદરતી ગેસના ભાવની મંજૂરી આપ હતી .
