नवी दिल्ली : जगातील दोन सर्वात मोठे साखर उत्पादक देश ब्राझील आणि भारत इथेनॉल उत्पादन तंत्रज्ञानामध्ये त्यांचे सहकार्य मजबूत करत आहेत, ज्यामुळे जागतिक व्यापार संघटना (WTO) मध्ये साखर अनुदानाबाबतचा व्यापारी वाद संपुष्टात आला आहे, असे ब्राझीलचे भारतातील राजदूत केनेथ फेलिक्स हसिन्स्की नोब्रेगा यांनी सांगितले. नोब्रेगा यांनी फायनान्शियल एक्स्प्रेसला सांगितले की, अनेक क्षेत्रांमध्ये आमचे चांगले द्विपक्षीय संबंध आहेत. आम्ही इथेनॉलवर लक्ष केंद्रित करून संवाद सुरू केला आहे, कारण तो अतिरिक्त (जागतिक) साखर उत्पादनातून बाहेर पडण्याचा एक मार्ग असू शकतो, ज्यामुळे किंमती कमी होतील.
ब्राझीलने १९७५ मध्ये ऊर्जा सुरक्षा मजबूत करण्यासाठी स्वतःचा इथेनॉल मिश्रण कार्यक्रम सुरू केला होता. त्याने आता भारताला तांत्रिक सहाय्य देऊ केले आहे. गेल्यावर्षी सप्टेंबरमध्ये, भारतात झालेल्या जी २० शिखर परिषदेदरम्यान, जैवइंधनाचे उत्पादन आणि मागणी वाढवण्यासाठी ग्लोबल बायोफ्यूल्स अलायन्स सुरू करण्यात आली, ज्यामध्ये ब्राझीलची प्रमुख भूमिका आहे. शेतकऱ्यांना वाजवी आणि मोबदला देणारी किंमत (FRP) देण्यासारखे भारताचे उपाय जागतिक व्यापार नियमांशी ‘विसंगत’ आहेत अशी तक्रार २०१९ मध्ये, ब्राझील, ऑस्ट्रेलिया आणि ग्वाटेमालाने डब्ल्यूटीओकडे केली होती. मात्र, केंद्र आणि राज्य सरकार शेतकऱ्यांकडून ऊस खरेदी करत नाही. उसाची सर्व खरेदी खासगी साखर कारखान्यांकडून एफआरपीनुसार केली जाते, असे भारताने म्हटले होते.
नोब्रेगा म्हणाले की, सध्या भारतात इथेनॉल उत्पादनाला चालना देण्यासाठी तंत्रज्ञान सामायिक करण्यासाठी सरकार ते सरकार (जी२जी), व्यवसाय ते व्यवसाय (बी२बी) आणि व्यवसाय ते सरकार (बी२जी) यांसारख्या विविध स्तरांवर अनेक सहयोग केले जात आहेत. ब्राझीलच्या इथेनॉल क्लस्टरचे महासंचालक फ्लॅव्हियो कॅस्टेलरी यांच्या मते, जैवइंधन कार्यक्रम सुरू झाल्यापासून दक्षिण अमेरिकन देशात पेट्रोलमध्ये २७ टक्के इथेनॉल मिश्रण साध्य झाले आहे. याव्यतिरिक्त, ८४ टक्के कारमध्ये लवचिक-इंधन इंजिन आहेत, जे पेट्रोल आणि इथेनॉलच्या कोणत्याही गुणोत्तरावर चालू शकतात.
कॅस्टेलरी म्हणाले, मंजूर करण्यात येणाऱ्या नवीन धोरणांतर्गत, पेट्रोलमध्ये इथेनॉलचे मिश्रण ३० टक्क्यांपर्यंत वाढण्याची अपेक्षा आहे. आम्ही भारताला जैवइंधन उत्पादनाच्या संशोधन आणि विकास आणि तंत्रज्ञान हस्तांतरण यांसारख्या विविध पैलूंवर सहकार्य करत आहोत. ते म्हणाले की, देशात दरवर्षी ४० अब्ज लिटर इथेनॉलचे उत्पादन होते, त्यातील ८० टक्के उत्पादन उसापासून आणि उर्वरित मक्यापासून होते. सध्या, जुलै, २०२४ मध्ये भारतात पेट्रोलमध्ये मिसळण्याची टक्केवारी १५.८३ टक्क्यांवर पोहोचली आहे आणि चालू इथेनॉल पुरवठा वर्ष (ईएसवाय) नोव्हेंबर २०२३ – ऑक्टोबर २४ मध्ये एकत्रित मिश्रणाची टक्केवारी १३ टक्क्यांचा स्तर ओलांडली आहे. ईएसवाय २०२५-२६ पर्यंत २० टक्के इथेनॉल मिश्रणाचे लक्ष्य गाठण्याचे सरकारचे उद्दिष्ट आहे.
दरम्यान, ब्राझीलचे परराष्ट्र मंत्री मौरो व्हिएरा २५ ते २८ ऑगस्ट या कालावधीत भारत दौऱ्यावर आले आहेत. व्हिएरा आणि परराष्ट्र व्यवहार मंत्री एस. जयशंकर मंगळवारी ९ व्या भारत-ब्राझील संयुक्त आयोगाच्या बैठकीचे सह-अध्यक्ष असतील आणि कृषी आणि पशुधनासह विविध क्षेत्रांमध्ये द्विपक्षीय आणि बहुपक्षीय सहकार्याला चालना देण्याचे उद्दिष्ट आहे. राजदूत नोब्रेगा म्हणाले की, गेल्या एका वर्षात दोन्ही देशांमधील आर्थिक सहकार्य मजबूत करण्यासाठी ब्राझीलच्या ३१ व्यावसायिक शिष्टमंडळांनी भारताला भेट दिली आहे. ब्राझीलमध्ये भारतीय गुंतवणूक आणि ऊस उत्पादन क्षेत्रात ब्राझीलची गुंतवणूक भारतात आकर्षित करण्यासाठी चर्चा केली जात आहे.
साखर उद्योगाच्या, इथेनॉल इंडस्ट्रीच्या बातम्यांबद्दल अधिक वाचण्यासाठी, Chinimandi.com वाचत रहा.
