વાણિજ્ય મંત્રાલય દ્વારા જારી કરાયેલા તાજેતરના આંકડા અનુસાર, ભારતની કુલ નિકાસ, જેમાં માલ અને સેવાઓ બંનેનો સમાવેશ થાય છે, ફેબ્રુઆરી 2025 માં USD 71.95 બિલિયન રહી હતી, જે જાન્યુઆરી 2025 માં USD 74.97 બિલિયન કરતા ઓછી છે. જોકે, આ ફેબ્રુઆરી 2024 માં USD 69.74 બિલિયનથી વધુ છે.
ફેબ્રુઆરી 2025 માં વેપારી ક્ષેત્રની નિકાસ ઘટીને US$36.91 બિલિયન થઈ ગઈ જે ગયા વર્ષના સમાન મહિનામાં US$41.41 બિલિયન હતી. દરમિયાન, આયાતમાં પણ તીવ્ર ઘટાડો જોવા મળ્યો, જે ફેબ્રુઆરી 2024 માં USD 60.92 બિલિયનથી ઘટીને USD 50.96 બિલિયન થઈ ગયો, જે વેપારી ક્ષેત્રમાં વેપાર ખાધમાં ઘટાડો દર્શાવે છે.
સેવાઓના મોરચે, ફેબ્રુઆરી 2025 માં નિકાસ નોંધપાત્ર રીતે વધીને USD 35.03 બિલિયન થવાની ધારણા છે જે ફેબ્રુઆરી 2024 માં USD 28.33 બિલિયન હતી. આયાતમાં પણ વધારો જોવા મળ્યો, જે ગયા વર્ષે 15.23 બિલિયન યુએસ ડોલરની સરખામણીમાં 16.55 બિલિયન યુએસ ડોલર સુધી પહોંચી ગઈ.
ફેબ્રુઆરી 2025 માં ભારતની કુલ આયાત, માલ અને સેવાઓ બંનેને જોડીને, US$ 67.52 બિલિયન હતી, જે ફેબ્રુઆરી 2024 માં US$ 76.15 બિલિયનથી નોંધપાત્ર ઘટાડો દર્શાવે છે. આયાતમાં થયેલા આ ઘટાડાથી વેપાર ખાધ ઘટાડવામાં મદદ મળી અને દેશના વેપાર સંતુલનને સુધારવામાં ફાળો મળ્યો.
જાન્યુઆરી ૨૦૨૫માં ભારતની કુલ નિકાસ જાન્યુઆરી 2024માં 68.33 બિલિયન યુએસ ડોલરથી વધીને 74.97 બિલિયન યુએસ ડોલર થઈ, જે સ્થિર વૃદ્ધિ દર્શાવે છે. જોકે, વેપાર ખાધ ગયા વર્ષના સમાન મહિનામાં 0.39 બિલિયન યુએસ ડોલરની સરખામણીમાં 2.67 બિલિયન યુએસ ડોલર સુધી વધી ગઈ, જ્યારે આયાત જાન્યુઆરી 2024 માં 68.72 બિલિયન યુએસ ડોલરની સરખામણીમાં 77.64 બિલિયન યુએસ ડોલર થઈ ગઈ.
વાણિજ્ય સચિવ સુનિલ બર્થવાલે દેશના મજબૂત વેપાર પ્રદર્શન પર પ્રકાશ પાડતા જણાવ્યું હતું કે એપ્રિલ 2024 થી જાન્યુઆરી 2025 સુધીમાં નિકાસમાં 7.21 ટકાનો વધારો થયો છે, જેમાં ગયા વર્ષની સરખામણીમાં કુલ 46 અબજ ડોલરનો વધારો થયો છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, વેપારી માલની નિકાસમાં વધારાના US$5 બિલિયનનું યોગદાન મળ્યું.
જાન્યુઆરી 2025 માં નોન-પેટ્રોલિયમ નિકાસ સેગમેન્ટમાં 14.47 ટકાનો પ્રભાવશાળી વૃદ્ધિ જોવા મળી હતી, જે નોન-ઓઇલ ક્ષેત્રોમાં મજબૂત પ્રદર્શન દર્શાવે છે.
મુખ્ય ફાળો આપનારાઓમાં, ચોખાની નિકાસમાં 44.61 ટકાનો વધારો થયો, જેનાથી વૈશ્વિક ચોખા બજારમાં ભારતનું વર્ચસ્વ મજબૂત થયું. વધુમાં, રત્નો અને ઝવેરાતની નિકાસમાં પણ સુધારો થયો, જાન્યુઆરી 2025 માં 15.9 ટકાનો વધારો નોંધાયો.
વર્તમાન ભૂરાજકીય તણાવ અને વૈશ્વિક ટેરિફ ચિંતાઓ છતાં, ભારતના વેપાર ક્ષેત્રે સ્થિતિસ્થાપકતા દર્શાવી છે. દેશની નિકાસ વૃદ્ધિ તેની વેપાર નીતિઓની મજબૂતાઈ અને વૈશ્વિક બજારમાં ભારતીય માલ અને સેવાઓની સતત માંગને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
15 જાન્યુઆરી સુધીમાં, એપ્રિલ-ડિસેમ્બર ૨૦૨૪ માટે ભારતની નિકાસ 6.03 ટકા વધીને 602.64 અબજ ડોલર થવાનો અંદાજ હતો, જે2023ના સમાન સમયગાળામાં 568.68 અબજ ડોલર હતો.
નાણાકીય વર્ષ 24 ના પ્રથમ નવ મહિનામાં વેપારી માલની નિકાસ USD 321.71 બિલિયન રહી છે, જે પાછલા વર્ષના USD 316.65 બિલિયનથી 1.6 ટકા વધુ છે. નોંધનીય છે કે ડિસેમ્બર 2024 માં નોન-પેટ્રોલિયમ નિકાસમાં 5.05 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો હતો, જે ડિસેમ્બર 2023 માં USD 31.50 બિલિયનથી વધીને USD 33.09 બિલિયન થયો હતો.
