नागपूर : नागपूरस्थित आयटी कंपनीने विकसित केलेल्या आणि भंडारा येथील शेतकऱ्याचा मुलगा प्रशांत मिश्रा यांनी स्थापन केलेल्या कृत्रिम बुद्धिमत्तेसह (एआय) कृषी चमत्काराचे सोमवारी मायक्रोसॉफ्टचे सीईओ सत्या नाडेला आणि टेस्लाचे प्रमुख एलोन मस्क यांनी एक्स वर कौतुक केले. मिश्रा यांच्या कंपनी – Agripilot.ai ने विकसित केलेल्या अल्गोरिदमचा वापर करून बारामतीतील शेतकऱ्यांच्या एका गटाने २२ फूट उंच ऊस यशस्वीरित्या वाढवला. साधारणपणे, पिकाची उंची १० ते १२ फुटांपेक्षा जास्त वाढत नाही. नाडेला यांनी X वर एक व्हिडिओ पोस्ट केला, ज्यामध्ये मिश्रादेखील होते. यामध्ये त्यांनी पश्चिम महाराष्ट्रातील साखरेचे कोठार असलेल्या बारामती येथील ऊस उत्पादकांचे जीवन कसे एआय-आधारित शेतीने बदलले हे स्पष्ट केले आहे. मिश्रा यांनी सुरुवातीला नागपूरच्या आयटी पार्कमधील क्लिक२क्लाउड या आयटी कंपनीपासून सुरुवात केली, नंतर ते मिहान-सेझमध्ये स्थलांतरित झाले.
अखेर, मूळ कंपनीपासून अ‍ॅग्री पायलट नावाची अ‍ॅग्रीटेक कंपनी वेगळी करण्यात आली. या कंपनीची आता परदेशात युनिट्स आहेत. टीओआयशी बोलताना मिश्रा म्हणाले की, एआयसह सर्वोत्तम कृषी पद्धतींचा अवलंब करणारे तंत्रज्ञान AgriPilot.ai आणि मायक्रोसॉफ्ट रिसर्चने संयुक्तपणे विकसित केले आहे. सहा महिन्यांपूर्वी, आम्ही शेतात लागवड केलेला ऊस २२ फूट उंच वाढवण्यात यशस्वी झालो, जो ४० फूटांपर्यंत वाढू शकतो. AI च्या मदतीने आम्ही बियाणे, लसीकरण, माती आणि हवामान व्यवस्थापनाची माहिती गोळा केली, असे मिश्रा यांनी टीओआयला सांगितले. त्यानंतरच्या काटेकोर पीक व्यवस्थापनामुळे ऊस २२ फूट उंच वाढला.
त्यांनी सांगितले की, आतापर्यंत ३,००० शेतकऱ्यांना मदत झाली आहे आणि उत्तर प्रदेशसारख्या इतर ऊस उत्पादक भागातही या तंत्रज्ञानाचा प्रचार केला जात आहे. त्याचप्रमाणे, आयात केलेल्या परदेशी भाज्यादेखील बारामतीतील एका पॉलीहाऊसमध्ये पिकवल्या जात होत्या. ते म्हणाले की, यामुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या उत्पादनासाठी १५ लाख रुपयांपर्यंत उत्पन्न मिळाले. एक्सवर भाष्य करताना, नाडेला यांनी ते ‘कृषीवरील एआयच्या प्रभावाचे एक उत्तम उदाहरण’ म्हटले आहे. नाडेला म्हणाले की, “हे एक उदाहरण आहे, जे मी अधोरेखित करू इच्छितो, जिथे तुम्हाला वीज तंत्रज्ञानाचा प्रभाव दिसून येतो.
नाडेला पुढे म्हणाले की, रसायने, पाण्याचा वापर यातील घट आणि अंतिम उत्पन्नाबाबत त्यांनी शेअर केलेले आकडे अभूतपूर्व होते. त्यात भू-स्थानिक डेटा, सेन्सर फ्यूजन, ड्रोन उपग्रहांमधून स्थानिक-काळातील डेटासह सर्व रिअल-टाइममध्ये जोडलेले होते, एआय वापरून ते शेतकऱ्यांसाठी सोप्या माहितीत रूपांतरित केले गेले. त्यांनी मराठीत प्रश्न विचारले, असे नाडेला पुढे म्हणाले. यापूर्वी, उद्योजक मिश्रा यांनी २०१४ च्या लोकसभा निवडणुकीत भंडारा येथून काँग्रेसच्या नाना पटोले यांच्या विरोधात निवडणूक लढवली आणि त्यात त्यांचा पराभव झाला होता.
