કૃષિ ક્ષેત્રને સમર્થન આપવા અને વધતા લાગત ખર્ચને પહોંચી વળવા માટે મહત્વપૂર્ણ પગલાં ભરતા ભારતીય રિઝર્વ બેંકે સંલગ્ન પ્રવૃત્તિઓ માટેની લોન સહિત કોલેટરલ-મુક્ત કૃષિ લોન માટેની મર્યાદામાં વધારો કરવાની જાહેરાત કરી છે. ઋણ લેનાર દીઠ ₹1.6 લાખની વર્તમાન લોન મર્યાદા વધારીને ₹2 લાખ કરવામાં આવી છે.
આ નિર્ણય મોંઘવારી અને ખેડૂતો પર કૃષિ લાગતના વધતા ખર્ચની અસરને સ્વીકારે છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય ખેડૂતોને યોગ્ય નાણાકીય સરળતા આપવાનો છે, તે સુનિશ્ચિત કરવાનો છે કે તેમની પાસે કોલેટરલ પ્રદાન કરવાના ભારણ વિના તેમની કાર્યકારી અને વિકાસલક્ષી જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે પૂરતા સંસાધનો છે.
દેશભરની બેંકોને સૂચના આપવામાં આવી છે કે તા. 1 જાન્યુઆરી, 2025થી લાગુ:
કૃષિ લોન માટે કોલેટરલ સિક્યોરિટી અને માર્જિન આવશ્યકતાઓને માફ કરો, જેમાં સંલગ્ન પ્રવૃત્તિઓ માટે ઋણ લેનાર દીઠ ₹2 લાખ સુધીની લોનનો સમાવેશ થાય છે.
ખેડૂત સમુદાયને સમયસર નાણાકીય સહાય સુનિશ્ચિત કરવા માટે સુધારેલી માર્ગદર્શિકાનો ઝડપથી અમલ કરો.
બેંકોને સૂચના આપવામાં આવી છે કે તેઓ તેમના કાર્યકારી ક્ષેત્રના ખેડૂતો અને હિતધારકોમાં મહત્તમ પહોંચ અને જાગૃતિ સુનિશ્ચિત કરવા માટે આ ફેરફારોનો વ્યાપક પ્રચાર કરે છે.
આ પગલું ખાસ કરીને નાના અને સીમાંત ખેડૂતો (કૃષિ ક્ષેત્રના 86%થી વધુ) માટે ધિરાણ સરળતામાં વધારો કરે છે. જેઓ ઉધાર ખર્ચમાં ઘટાડો અને કોલેટરલ જરૂરિયાતોને દૂર કરવાથી લાભ મેળવે છે. લોન વિતરણને સુવ્યવસ્થિત કરીને, આ પહેલ કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ (KCC) લોનના વપરાશમાં વધારો કરશે, જેમાં ખેડૂતોને કૃષિ કામગીરીમાં રોકાણ કરવાની અને તેમની આજીવિકામાં સુધારો થવાની અપેક્ષા છે. 4% અસરકારક વ્યાજ દરે ₹3 લાખ સુધીની લોન ઓફર કરતી સંશોધિત વ્યાજ સબવેન્શન સ્કીમ સાથે મળીને, આ નીતિ નાણાકીય સમાવેશને મજબૂત બનાવે છે, કૃષિ ક્ષેત્રને ટેકો આપે છે અને સરકારના લાંબા ગાળાના વિઝનને અનુરૂપ ધિરાણ આધારિત આર્થિક વૃદ્ધિને પ્રોત્સાહન આપે છે.
(Source: PIB)
