મુંબઈ:કંપનીઓએ આ વર્ષે એટલે કે 2019માં દેશમાં ઈનિશિયલ પબ્લિક ઓફર (IPO) દ્વારા 12,362 કરોડ રૂપિયા ઉભા કર્યા છે. જ્યારે, અગાઉના વર્ષે એટલે કે 2018માં IPO દ્વારા 30,959 કરોડ રૂપિયા એકત્ર કરાયા હતા. જે પાછલા વર્ષ કરતા 60 ટકા ઓછું રહ્યું છે. જો કે, આ સમયગાળા દરમિયાન OFS અને પાત્ર સંસ્થાકીય નિયોજન દ્વારા પ્રાપ્ત થતી રકમમાં 28 ટકાની વૃદ્ધિ નોંધાઈ છે. પ્રાઇમ ડેટાબેસના આંકડા મુજબ, 2018માં 24 IPO આવ્યા જ્યારે 2019માં ફક્ત 16 IPO આવ્યા. પ્રાઇમ ડેટાબેસ ગ્રૂપના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર પ્રણવ હલ્દિયાએ જણાવ્યું હતું કે, વેચાણ ઓફરિંગ્સ (OFS) અને પાત્ર સંસ્થાકીય નિયોજન દ્વારા એકત્ર કરાયેલ કુલ મૂડી વર્ષ 2018માં 63,651 કરોડથી વધીને 28 ટકા વધીને 81,174 કરોડ થઈ છે. પરંતુ 2017માં તે રૂ. 1,60,032 કરોડના સર્વકાલિન ઉચ્ચ સ્તરે 49 ટકા ઓછી છે.
તમામ IPOનું સરેરાશ કદ 73 કરોડ રૂપિયા
વર્ષ 2019નો સૌથી મોટો IPO 2,850 કરોડ રૂપિયાનો સ્ટર્લિંગ એન્ડ વિલ્સન સોલરનો હતો. વર્ષ દરમિયાન IPOનું સરેરાશ કદ 773 કરોડ રૂપિયા હતું. વર્ષ દરમિયાન ફક્ત 7 IPO 10 થી વધુ વખત સબ્સ્ક્રાઇબ થયા હતા. IPO ત્રણ ટકાથી વધુ સબ્સ્ક્રાઇબ થયા હતા. બાકીના IPOએ એકથી ત્રણ ટકાના સબ્સ્ક્રિપ્શન મેળવ્યા હતા. IRCTCના IPOએ 109 ગણી અરજીઓ મેળવી હતી, જ્યારે ઉજ્જીવન સ્મોલ ફાઇનાન્સ બેંકના IPOએ 100 ગણા સુધી અરજીઓ મેળવી હતી. CSB બેંક 48 ગણા, એફ્ફલ 48 ગણા, પોલિકેબ 36 ગણા, નિયોજન કેમિકલ્સ 29 ગણા અને ઈન્ડિમાર્ટ ઇન્ટરમેશ IPO 20 ગણા સબ્સ્ક્રાઇબ થયા છે.
IRCTCનું બમ્પર લિસ્ટિંગ, બે વર્ષનો સૌથી સફળ IPO
જો આપણે વર્ષ દરમિયાન બજારમાં સૂચિબદ્ધ IPOની સંખ્યા વિશે વાત કરીએ, તો 2019 આ સંદર્ભમાં સારું રહ્યું. આ સમયગાળા દરમિયાન 15 IPOની સૂચિ પછી આમાંના સાતે રોકાણકારોને 10 ટકાથી વધુનું સારું વળતર આપ્યું હતું. આ આકારણી આ IPOની સૂચિના પ્રથમ દિવસની બંધ કિંમત પર આધારિત છે. રેલવે મંત્રાલયના એકમ આઈઆરસીટીસીએ પહેલા દિવસે 128 ટકા સુધીનું વળતર આપ્યું. આ પછી, સીએસબી બેન્કનો શેર તેની ઇશ્યૂ કિંમતથી 54 ટકા ઉંચો રહ્યો હતો. ઉજ્જીવનનો શેર 51 ટકા, ઈન્ડિયા માય ઇન્ટમેશનો શેરનો ભાવ 34 ટકા અને નિયોજેન કેમિકલ્સના શેરનો ભાવ લિસ્ટિંગના પહેલા જ દિવસે ઇશ્યૂ પ્રાઈસ કરતા 23 ટકા ઉંચો રહ્યો હતો. વર્ષ 2019 દરમિયાન, ત્યાં ફક્ત બે આઈપીઓ હતા જે તેમના ઇશ્યૂ ભાવથી નીચે ચાલી રહ્યા હતા જ્યારે બાકીના 13 શેરો ઇશ્યૂ પ્રાઈસથી 21 થી 170 ટકા સુધીની ઉંચી કિંમતે ચાલી રહ્યા હતા. આ આકારણી 23 ડિસેમ્બર સુધીની સ્થિતિ પ્રમાણે કરવામાં આવી છે.
SBI લાઈફ અને HDFC લાઈફને મળ્યા આટલા રૂપિયા
OFSનો મામલો જ્યાં પ્રમોટરોએ તેમના શેર બજારમાં વેચ્યા હતા. 2018માં આમાંથી વધેલી રકમ 25,811 કરોડ રૂપિયા હતી, જ્યારે 2019માં તે 25,811 કરોડ રૂપિયા પર પહોંચી ગઈ છે. આમાં સરકારની હિસ્સેદારીના વેચાણથી રૂ. 5,871 કરોડ એકત્ર કરાયા હતા. એક્સિસ બેંકમાં તેનો હિસ્સો વેચવાથી સૌથી વધુ રૂ. 5,358 કરોડ પ્રાપ્ત થયા છે. એસબીઆઈ લાઈફમાં હિસ્સેદારી વેચવાથી મૂળ કંપનીને 3,524 કરોડ અને HDFC લાઇફમાં હિસ્સો વેચવાથી પેરેંટ કંપનીને 3,366 કરોડ રૂપિયા પ્રાપ્ત થયા હતા.
