ભારતીય રૂપિયો યુએસ ડોલર સામે અત્યાર સુધીના સૌથી નીચા સ્તરે પહોંચ્યો હતો. આ અહેવાલ ફાઇલ કરતી વખતે, યુએસ ડોલર સામે રૂપિયો 86.40 પર ટ્રેડ કરી રહ્યો હતો.
નિષ્ણાતો કહે છે કે અસ્થિરતાના વલણો દર્શાવે છે કે માર્ચના અંત સુધીમાં રૂપિયો 87 થઈ જશે.
“ગર્ભિત અસ્થિરતાના વલણો મુજબ, ચલણ હવે અને માર્ચના અંત વચ્ચે ઘટીને 87 થઈ જશે તેવી 80ટકા શક્યતા છે, જે એક મહિના પહેલા 27 ટકા હતી,” એક્સિસ સિક્યોરિટીઝના રિસર્ચ હેડ અક્ષય ચિંચલકર કહે છે.
અક્ષય ઉમેરે છે કે ટ્રેઝરી યીલ્ડમાં વધારો અને ક્રૂડ ઓઇલના ભાવમાં વધારાથી ભારતીય ચલણ માટેનું ભવિષ્ય ખરાબ થયું છે. રૂપિયો સતત 16 અઠવાડિયાથી ઘટ્યો છે, જે તેના ઇતિહાસમાં ક્યારેય બન્યું નથી.
“આજે સવારે ભારતનો રૂપિયો 86 થી વધુ ગગડી ગયો હતો કારણ કે ટ્રેઝરી યીલ્ડમાં વધારો અને તેલમાં વધારાને કારણે વૈશ્વિક ડોલરમાં વધારો થવાથી રૂપિયાના અંદાજને વધુ મંદીનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. ઓફશોર બજારો વિકલ્પો દ્વારા રૂપિયા સામે દાવ લગાવવાનું ચાલુ રાખે છે, જ્યાં ગયા અઠવાડિયે ડોલર-રૂપિયાના આઉટ-ઓફ-ધ-મની કોલ આક્રમક રીતે ટ્રેડ થયા છે. રૂપિયો હવે સતત 16 અઠવાડિયાથી ઘટ્યો છે, જે તેના ઇતિહાસમાં ક્યારેય બન્યું નથી,” તેમણે કહ્યું.
અજય બગ્ગા બેંકિંગ અને બજાર નિષ્ણાત અસંમત છે અને કહે છે કે, રૂપિયો અન્ય વૈશ્વિક ચલણોની જેમ દબાણનો સામનો કરી રહ્યો છે. 2024 માં, તેણે અન્ય ઉભરતા બજારો (EMs) કરતાં સારું પ્રદર્શન કર્યું છે.
“અન્ય વૈશ્વિક ચલણોની જેમ રૂપિયો દબાણનો સામનો કરી રહ્યો છે. CY2024 માં રૂપિયો અન્ય EMs ની તુલનામાં સાપેક્ષ રીતે સારો દેખાવ કરતો હતો. 2025 માં આપણે યુએસ આર્થિક અને બોન્ડ યીલ્ડ અપવાદવાદનું ચાલુ જોઈ રહ્યા છીએ જે યુએસ ડોલરમાં વધુ મજબૂતાઈ અને વૈશ્વિક ચલણોની નબળાઈ તરફ દોરી રહ્યું છે.” અજય બગ્ગા બેંકિંગ અને બજાર નિષ્ણાતે જણાવ્યું હતું.
વિવિધ સ્થાનિક તેમજ આંતરરાષ્ટ્રીય પરિબળોને કારણે છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓથી ભારતીય રૂપિયો દબાણ હેઠળ છે. આમાં ભારતનો ધીમો વિકાસ દર, ભારતીય શેરબજારોમાંથી વિદેશી રોકાણકારો દ્વારા બહાર નીકળવું અને ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ દ્વારા ટેરિફ યોજનાઓ જાહેર કર્યા પછી ડોલર ઇન્ડેક્સમાં મજબૂતાઈનો સમાવેશ થાય છે.
યુએસ ડોલર ઇન્ડેક્સ વધીને 109.98 થયો છે, જે નવેમ્બર 2022 પછીનો સૌથી વધુ છે. બગ્ગાએ જણાવ્યું હતું કે યુએસ અપવાદવાદ અને નિકાસ સ્પર્ધાત્મકતા જાળવવા માટે EMs તેમના ચલણનું અવમૂલ્યન કરે છે તે રૂપિયાની નબળાઈનું કારણ છે.
“આ યુએસ અપવાદવાદ રૂપિયાની નબળાઈનું મુખ્ય કારણ છે. વધુમાં, સ્પર્ધાત્મક અવમૂલ્યન પણ છે, નિકાસ સ્પર્ધાત્મકતા જાળવવા માટે, EMs નિકાસ સ્પર્ધકોના સંદર્ભમાં તેમના ચલણને વ્યાપક બેન્ડમાં રાખવાનો પ્રયાસ કરે છે, ઉદાહરણ તરીકે ચીને ટ્રમ્પ ટેરિફનો સામનો કરવા માટે 2018 માં ચલણના અવમૂલ્યનનો ઉપયોગ વ્યૂહરચના તરીકે કર્યો હતો. ભારતે તેની નિકાસને સ્પર્ધાત્મક રાખવા માટે આ પરિસ્થિતિમાં બજાર અનુયાયી બનવું પડશે” બગ્ગાએ જણાવ્યું હતું.
ભારતીય બજારોમાંથી FPI ભંડોળ પાછું ખેંચવાથી પણ રૂપિયા પર દબાણ આવી રહ્યું છે.