ભારત રશિયાથી મોટા પ્રમાણમાં ક્રૂડ ઓઈલની આયાત કરી રહ્યું છે, જેના કારણે મે દરમિયાન ભારતમાં રશિયન ઓઈલની આયાત લગભગ 1.95 મિલિયન બેરલ પ્રતિ દિવસના રેકોર્ડ ઉચ્ચ સ્તરે પહોંચી ગઈ છે. તે જ સમયે, ઇરાક અને સાઉદી અરેબિયામાંથી ખરીદી ઘટી છે. વધુમાં, ભારત હવે વિશ્વમાં તેલનો ત્રીજો સૌથી મોટો ગ્રાહક અને આયાતકાર દેશ છે. ભારત તેના 80 ટકાથી વધુ તેલ વિદેશી બજારોમાંથી ખરીદે છે.
યુક્રેન અને રશિયા વચ્ચેના યુદ્ધને કારણે ઓઈલ રિફાઈનર્સ રશિયન ઓઈલ પર વધુ ધ્યાન આપી રહ્યા છે. રોઇટર્સના અહેવાલ મુજબ, મે મહિનામાં ભારતની ક્રૂડની આયાતમાં રશિયન ઓઇલનો હિસ્સો લગભગ 40 ટકા હતો, જે ઈરાકમાંથી આયાત ત્રણ વર્ષના નીચલા સ્તરે અને સાઉદી અરેબિયાથી સપ્ટેમ્બર 2021 પછીના સૌથી નીચા સ્તરે લાવે છે.
રિપોર્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારતે મે મહિનામાં 801400 bpd ઈરાકી તેલની આયાત કરી હતી, જે એપ્રિલ કરતાં લગભગ 13.7 ટકા ઓછી છે. તે જ સમયે, સાઉદી તરફથી પુરવઠો 15 ટકા ઘટીને 616,100 bpd થયો છે. આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો, ભારતની એકંદરે મે મહિનામાં તેલની આયાત એપ્રિલથી સાધારણ વધીને 4.8 મિલિયન bpd થઈ છે. રશિયા પાસેથી તેલની આયાત ભવિષ્યમાં પણ ઊંચી રહેવાની ધારણા છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે અન્ય દેશોની સરખામણીમાં તેની એક્સેસ કોસ્ટ ઘણી ઓછી છે.
રોઇટર્સ અનુસાર, સબસિડીવાળા રશિયન તેલની વધુ ખરીદીને કારણે મધ્ય પૂર્વમાંથી આયાતનો હિસ્સો એપ્રિલમાં 44 ટકાથી ઘટીને મે દરમિયાન 39 ટકા પર આવી ગયો છે. મે મહિનામાં ભારતની તેલની આયાતમાં ઓપેકનો હિસ્સો ઘટીને 42.6 ટકાના રેકોર્ડ નીચા સ્તરે પહોંચ્યો હતો અને આ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ બે મહિનામાં સરેરાશ 44.3 ટકા હતો.
પેટ્રોલિયમ પ્લાનિંગ એન્ડ એનાલિસિસ સેલ અનુસાર, ભારત મે 2023માં કુલ 2.5 MMT ક્રૂડ ઓઇલનું ઉત્પાદન કરે તેવી અપેક્ષા છે, જે એક વર્ષ અગાઉના સમયગાળામાં 2.6 MMT હતું. તે જ સમયે, ક્રૂડ ઓઇલની આયાત ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળાની સરખામણીએ અનુક્રમે મે 2023 અને એપ્રિલ-મે 2023 દરમિયાન 22 ટકા વધી છે અને 3.1 ટકા ઘટી છે.
