કાનપુરઃ ગત વર્ષે માર્ચ મહિનાથી કાળઝાળ ગરમીએ ઘઉંનો પાક નાશ કર્યો હતો. આ વખતે જાન્યુઆરીના અંત સુધી વાતાવરણ સારું હતું, પરંતુ ફેબ્રુઆરીમાં અચાનક તાપમાન વધી ગયું હતું. મંગળવારે કાનપુર વિસ્તારમાં તાપમાન 30 ડિગ્રીને પાર કરી ગયું હતું. જેના કારણે ખેડૂતો ઘઉંના પાક માટે ચિંતિત બન્યા છે. ખેડૂતોનું કહેવું છે કે હાલ પરિસ્થિતિ નિયંત્રણમાં છે. પરંતુ હવે ગરમી વધતાં ઘઉંના દાણા ગયા વખતની જેમ નાના અને પાતળા થશે.
ઉન્નાવના ખેડૂત ભાનુ પ્રતાપ સિંહે કહ્યું કે હાલમાં ઘઉંનો પાક સારી સ્થિતિમાં છે, પરંતુ વધતી ગરમીએ મૂંઝવણ ઊભી કરી છે. હવે જો તાપમાન વધશે તો જમીનમાં ભેજ નષ્ટ થઈ જશે. જેના કારણે ઘઉંનો દાણો નબળો પડી જશે. ઉન્નાવમાં ખેડૂતોએ 70 ટકા સરસવ અને 30 ટકા ઘઉંનું વાવેતર કર્યું છે. ઘઉંનો દાણો હવે વિકસી રહ્યો છે. બીજી સમસ્યા પાણીની છે. ઘઉંના પાકને સિંચાઈ કરવી પડે છે, પરંતુ આસોઈ બાજુની કેનાલમાં પાણી નથી. ખેડૂતો પોતાની રીતે વ્યવસ્થા કરી રહ્યા છે. ઉન્નાવના યુવા ખેડૂત અંકિતના કહેવા પ્રમાણે, ઘઉં વધી રહ્યા છે, પરંતુ જો ગરમી વધુ વધશે તો સમસ્યાઓ થશે. જો આમ જ ચાલુ રહેશે તો પાક નબળો પડશે.
હરદોઈના ખેડૂતોના જણાવ્યા અનુસાર 3-4 દિવસની ગરમી બાદ બુધવારે વાતાવરણમાં સુધારો થયો છે. અત્યારે કોઈ ખતરો નથી, પરંતુ ગરમી વધશે તો ગત વર્ષ જેવી સ્થિતિ થઈ શકે છે. અત્યારે ઘઉંનો પાક હવામાન ચક્ર પ્રમાણે ફળ આપી રહ્યો છે. ફતેહપુરના ખેડૂત ભીષ્મ સિંહે જણાવ્યું કે હવામાન અચાનક ગરમ થઈ ગયું. જો આમ જ ચાલુ રહેશે તો પાક સમય પહેલા પાકી જશે. વર્તમાન તાપમાનમાં ખેડૂતો સિંચાઈ દ્વારા પાક માટે ભેજની વ્યવસ્થા કરશે, પરંતુ એક સપ્તાહ બાદ ગરમ પવન ફૂંકાય તેવી શક્યતા છે. જો આવું થાય, તો પાક સુકાઈ જશે અને ઘઉંના દાણા હળવા થઈ જશે. હમીરપુરના એક ખેડૂતના જણાવ્યા અનુસાર, અચાનક ગરમી વધવાને કારણે ઘઉંનો વિકાસ અટકી ગયો છે. જો આવુ વાતાવરણ રહેશે તો ઉત્પાદન ઘટશે તેવી દરેક આશંકા છે. માત્ર 4-5 દિવસમાં ખેતરોમાં પાણી સુકાઈ રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં ચિંતા વધી ગઈ છે.
કાનપુરની CSA કૃષિ યુનિવર્સિટીના હવામાનશાસ્ત્રી સુનિલ પાંડેએ જણાવ્યું હતું કે CSAમાં હાજર રેકોર્ડમાં 52 વર્ષમાં માત્ર એક જ વાર તાપમાન 30.4 ડિગ્રી સુધી પહોંચ્યું હતું. આ વખતે મંગળવારે તાપમાન 30.8 ડિગ્રીએ પહોંચ્યું હતું. માત્ર 3-4 દિવસ સુધી તાપમાન 25 થી ઉપર રહ્યું હતું. જો કે બુધવારે તાપમાન ઘટીને 24 ડિગ્રી પર આવી ગયું હતું. જો એક સપ્તાહ સુધી તાપમાન 25 ડિગ્રીથી વધી જાય તો ઘઉં અને બટાકાના ઉત્પાદનમાં 15-20 ટકાનો ઘટાડો થશે. આગામી કેટલાક દિવસો સુધી ભારે પવન સાથે દિવસ દરમિયાન હવામાન સારું રહેશે. માર્ચમાં ગરમી વધશે જે ઘઉં માટે નુકસાનકારક સાબિત થઈ શકે છે.
